به گزارش خبرنگار ایبِنا، گسترش دستگاه‌های خودپرداز در کنار پیشرفت همزمان صنعت پرداخت الکترونیک حجم زیادی از مراجعه به شعب را کاهش داده و اکنون تقریبا سال‌هاست که مردم برای انجام اموری مانند انتقال وجه، برداشت وجه نقد، دریافت مانده حساب، پرداخت اقساط تسهیلات، پرداخت قبوض، دریافت گردش حساب، خرید شارژ و خدماتی از این دست به جای شعب بانک‌ها، به دستگاه‌های خودپرداز مراجعه می‌کنند.
براساس آخرین آمار بانک مرکزی اکنون بیش از ۴۶ هزار دستگاه خودپرداز در کشور در حال ارائه خدمات هستند که حدود ۱۲ هزار دستگاه آن در تهران قرار داد. از مجموع خودپردازهای کل کشور بانک ملی با بیش از هفت هزار دستگاه بیشترین تعداد خودپردازها را در اختیار دارد و بانک‌های صادرات و ملت در جایگاه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
همچنین در فروردین ماه سال جاری بیش از ۴۱۰ میلیون تراکنش توسط خودپردازها انجام شده است که در این زمینه نیز رتبه‌های اول تا سوم به بانک‌های ملی، صادرات و ملت تعلق دارد. بررسی این دو آمار حاکی از آن است که روزانه در حدود ۳۰۰ تراکنش روی هر دستگاه خودپرداز انجام می‌شود.
خودپردازها با وجود تمام مزایایی که نسبت به شعب دارند دارای نقاط ضعفی نیز هستند و آن عدم توانایی خودپردازها برای ارائه خدماتی بانکی است که نیاز به تعامل دو طرف دارد، از جمله سرویس‌هایی مثل افتتاح انواع حساب بانکی، دریافت چک‌های بین بانکی، دریافت یا وصول چک‌های بانکی، دریافت تسهیلات یا حتی آگاهی یافتن از شرایط لازم برای دریافت یک تسهیلات خاص، دریافت مشاوره برای سرمایه‌گذاری یا مسایلی از این نوع. مجموعه‌ای از این کاستی‌ها باعث شده همچنان مراجعه به شعب بانک‌ها ادامه یابد.
شهروز زندی معاون فروش شرکت پویا در این باره در گفتگو با خبرنگار ایبِنا اظهار داشت: خودپرداز حوزه‌ای تقریباً منسوخ محسوب می‌شود چراکه اکنون عملیات پرداخت‌های غیرحضوری و الکترونیکی رایج شده و پرداخت با کارت بخش مهمی از خدمات را پوشش می‌دهد.
وی افزود: موبایل بانک، تلفن بانک و اینترنت‌بانک موجب شده نیاز به پول نقد برای تراکنش کاهش پیدا کند، بنابراین توسعه خودپردازها در دستور کار بانک‌ها نیست و کشورهای خارجی که از ما در این حوزه جلوترند در حال جمع‌آوری تعدادی از دستگاه‌های خود هستند.
این کارشناس حوزه طراحی و ساخت سامانه‌های بانکی با بیان اینکه بانک‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که سرمایه‌گذاری باید در حوزه خدمات الکترونیکی باشد و نه حوزه خودپردازها، ادامه داد: با توجه به تقویت شبکه بانکی بحث انجام تراکنش‌های آنلاین در حال توسعه است، موبایل ابزاری پیشرفته و در اختیار همه آحاد جامعه است به همین دلیل بحث mobile payment مهمتر است و در این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کنند.
زندی خاطرنشان کرد: البته با توجه به اینکه بخشی از نقدینگی به صورت اسکناس بین مردم رایج است بحث خوددریافت مطرح می‌شود؛ یعنی بانک‌ها دستگاهی قرار دهند که بتواند پول را از مردم گرفته و در کارت آنها واریز کند.
وی افزود: اکنون در مفهوم بانکداری تحولی ایجاد شده و افزایش تراکنش‌های اینترنتی موجب کاهش مراجعه مردم به شعب شده است، به همین دلیل بانک‌ها غالباً با شعب زیان‌ده روبرو می‌شوند که تعداد تراکنش‌های آنها کم است و هزینه‌هایی چون اجاره محل، آب، برق و غیره را پاسخگو نیست.
معاون فروش شرکت پویا تصریح کرد: بانک‌ها می‌توانند نیروهای خود را در حوزه‌های بهتری به کار گیرند، بنابراین شعب تعطیل می‌شوند و بانک ها باید به دنبال شعب جامع بدون پرسنل باشند.
وی با بیان اینکه در این حوزه وی تی ام مقوله‌ای است که درخصوص شعب جدید مطرح می‌شود، گفت: وی تی ام ها خدمات نیمه حضوری ارائه می‌دهند، یعنی مشتری به محلی مراجعه می‌کند که پرسنلی داخل آن نیست و از آنجا با مرکزی در بانک تماس برقرار و خدمات خود را دریافت می‌کند.
زندی ادامه داد: بنابراین وی تی ام حوزه‌ای جدید و قابل توسعه است و اکنون به صورت پایلوت در بانک‌ها انجام شده و در دستور کار بانک‌ها برای توسعه قرار دارد.
وی با بیان اینکه توسعه VTM (خودبانک) دو الزام دارد، گفت: یکی از الزامات ایجاد یک بستر مخابراتی برای مدیریت تماس‌ها در مرکز مدیریت بانک است، چراکه مردم به مراکز متعدد مراجعه می‌کنند و به یک مرکز اصلی وصل می‌شوند و سرویس را دریافت می‌کنند.
معاون فروش شرکت پویا افزود: الزام دوم الزامات قانونی و حقوقی است، چراکه خدماتی در این مراکز ارائه می‌شود که قبلاً در شعب ارائه می‌شده و مستلزم احراز هویت مشتری است که این مسائل نیز در ادارات و سازمان‌های بانک‌ها در حال بررسی است تا روش مناسب و قانونی برای این الزامات در خصوص بانکداری الکترونیکی تدوین شود.
