به گزارش ایبِنا، شاید کمی زود باشد که فناوری بلاکچین را به عنوان انقلابی در تاریخ تکنولوژی تلقی کنیم، اما تاکنون هم این فناوری رشد چشمگیری داشته و توانسته خود را در بستر اینترنت توسعه دهد و بازارهای مالی زیادی را به خود جذب کند.
بلاکچین که در لغت به معنی زنجیرهای از بلوکها است با طبقهبندی اطلاعات و نوع دسترسی پذیری و ثبت هرگونه دادهای که رد و بدل میشود بستر اینترنت را به محیطی امن برای ثبت اطلاعات و گزارشها تبدیل میکند که در آن، اطلاعات ذخیرهشده، میان همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته میشود. با استفاده از رمزنگاری و توزیع دادهها، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات ثبتشده، تقریباً از بین میرود.
اما این فناوری در ایران هنوز تا حدودی ناشناخته است و همین عدم آگاهی عمومی باعث ایجاد تهدیدها و مخاطرات بلاکچین در کنار ناشناخته ماندن مزایای آن شده است.
بهزاد قاسمی، برنامهنویس و کارشناس امنیت سایبری در گفتگو با ایبِنا میگوید: بلاکچین صرفاً برای نقل و انتقالات مالی نیست و چون با رمزارز یا «کریپتوکارنسی» شناخته شد همه تصور میکنند، یک بستری است برای نقل و انتقالات مالی که البته این قابلیت را دارد، اما مازاد بر این قابلیت و فارغ از رمزارزها، میتوانیم بگوییم یک بانک اطلاعات بسیار بزرگی است که غیر قابل تغییر است.
وی این بانک اطلاعاتی غیرقابل تغییر را مزیت میداند و ادامه میدهد: وقتی نتوان قرارداد و دیتایی که نوشته و ارسال شده است را تغییر داد و در آن دست برد، این خود به نوعی یک گزینه امنیتی محسوب میشود. برای مثال، این بانک اطلاعاتی میتواند اطلاعات افرادی باشد که در انتخابات شرکت کردهاند و یا دفترچههای موزیسینی باشد که حق کپیرایت خود را در این بستر قرار میدهد که از آن اثر، کسی نتواند سوءاستفاده کند و چنین مواردی به صورت کلی، جزء کارکردهای بلاکچین است.
قاسمی درباره گره خوردن موضوع بلاکچین به ارزهای دیجیتال چنین میگوید: بیشترین استفاده از این بلاکچینها برای بحث رمزارزها است که به دلیل مزایایی است که این بستر فراهم میکند. ما بسیار سریع میتوانیم هر مبلغی را بدون آنکه نظارتی بر آن باشد مبادله کرده و هزینه آن را پرداخت کنیم.
اهمیت این موضوع در زمانی که مبادلات رسمی کاهش یافته است و یا مخاطرهآمیز است افزایش مییابد. کارشناس امنیت سایبری با تایید این موضوع یادآوری میکند: مخصوصاً در دوران کرونا بهتر توانستیم درک کنیم وقتی بورس نیویورک سقوط داشت، بورس رمزارزها با اینکه با یک ریزش کمی مواجه شد اما با صعود خیلی بزرگی همراه شد که ناشی از توکنهایی بود که مرتبط با بحث کرونا وارد مارکت کریپتوکارنسی شدند.
اما چقدر میتوان بر این بستر جدید نظارت داشت و اساساً چه کسی مسئول آن است، قاسمی که خود مجموعهای دیجیتالی را مدیریت میکند، میگوید: ماهیت شبکه بلاکچین غیر متمرکز بودن آن است و اگر بخواهیم نهادی را به عنوان نهاد ناظر برای آن در نظر بگیریم و روی آن متمرکز کنیم از حالت اصلی خود جدا شده و دیگر نمیتوانیم بگوییم یک بستر غیرمتمرکز است.
وی تاکید میکند: اما میتوانیم قوانینی را وضع کنیم که برای استفاده صحیح از آن کاربرد داشته باشد تا جایی که من اطلاع دارم اکنون وزارت صمت قوانین استفاده از ماینرها را در تعامل با وزارت نیرو وضع کرده که اینها همگی نکات مثبتی است که وجود دارد.
این کارشناس جوان تلاشهای دولت در زمینه رمزارزها را نوعی حمایت از فناوریهای جدید عنوان میکند و ادامه میدهد: میتوان این تلاشها را حمایت دانست چرا که دو سال پیش چنین وضعی وجود نداشت و حالا وزارتخانهها در حال وضع قوانینی هستند که شاید در جاهایی محدودیتهایی مثل واردات و استفاده کردن از این دستگاهها اعمال شود اما وقتی بتوان چنین چیزی را مدیریت کرد، مسلماً اگر ایرادی هم پیدا شود قطعا میتوان آن را برطرف کرد و امنیت آن را برقرار ساخت.
با استخراج بیتکوین مخالفم
اما یکی از مخاطراتی که ارزهای دیجیتال دارند ورود افرادی است که برای رسیدن به سود بیشتر از امکانات غیر مناسب برای استخراج ارز استفاده میکنند. کاری که به اصطلاح به آن «ماین کردن» نیز میگویند؛ کما اینکه وزارت نیرو بارها نسبت به چنین سوءاستفادههایی هشدار داده است.
کارشناس امنیت سایبری در اینباره میگوید: نظر شخصی من، این است که اساساً با ماین کردن و استخراج کردن مخالفم. چرا که آسیبهای آلایندگی آن خیلی بیشتر است و به تبع آن مشکلات دیگر ایجاد میشود. اما نباید مزایای بلاکچین را انکار کرد؛ با استفاده از تکنولوژی بلاکچین ما میتوانیم هم رمزآوری داشته باشیم و هم کارآفرینی کنیم.
اما این فناوری مخالفانی نیز دارد. قاسمی میگوید: در مورد پذیرش این فناوری در کشورهای مختلف میتوان به یکی از مخالفان سر سخت آن اشاره کرد که ترامپ در آمریکاست. یا در روسیه هم یک سری محدودیتهای جدی وضع شده است. با این حال، کاربران همچنان در حال فعالیت هستند.
این کارشناس جوان که مدیر و موسس گروه علمی پژوهشی آورکلاک نیز است در پایان اظهار میکند: امروزه، به اصطلاح نهنگهای کریپتوکارنسی در دنیا اکثرا آمریکایی هستند و با اینکه محدودیتهای بسیاری در آن وجود دارد اما این بازار در آنجا بسیار پررونق است، چرا که این پدیده یک تکنولوژی است و نمیتوان جلوی آن را گرفت یا باید با آن همسو شد، مزایای آن را شناخت و با آن پیشرفت کرد؛ یا چشممان را ببندیم و از این مسیر جا بمانیم.