هادی حق شناس، کارشناس مسائل اقتصادی و نماینده سابق مجلس در گفت وگو با ایبِنا عملکرد دولت سیزدهم را در چند ماه ابتدایی شروع به کار چنین ارزیابی کرد: رشد اقتصادی خوشبختانه در نیمه اول سال جاری مثبت بود که نشان دهنده عملکرد مناسب در بخش های مختلف است، اما باید توجه داشت به دلیل دو شوک تحریم و کرونا که در سال ۹۷ و ۹۸ برپیکر نحیف اقتصاد ایران وارد آمد، شاخص هایی مانند نرخ تورم، رشد نقدینگی و پیشی گرفتن نرخ استهلاک سرمایه بر نرخ سرمایه گذاری برجسته شد که جبران این موارد نیاز به زمان دارد، اکنون شرایط به گونه ای است که این رشدها را مردم کمتر احساس می کنند. درواقع این درست است که هم صادرات غیر نفتی و هم صادرات نفتی رشد داشته و در شاخص رشد اقتصادی از خود اثرهایی به جا گذاشته، اما تاثیر آنها در بخش واقعی اقتصاد کمتر دیده می شود.
نماینده سابق مجلس دراین خصوص تاکید کرد: برای اینکه بزرگی شوک را درک کنیم، کافی است که به این مثال توجه شود. میزان تورم اقتصاد امریکا پس از سال ها به نرخ ۷ درصد رسید که عامل آن عمدتا به خاطر افزایش قیمت انرژِی بود. به این معنا؛ یک آیتم به نام انرژی که با رشد قیمت همراه شد، تورم را به ۷ درصد رساند و این مسئله در چهل و چند سال گذشته امریکا سیاستمداران را وادار کرد تا سیاست انقباضی پولی اتخاذ کنند. اقتصاد ایران سال ها است که تورم های دو رقمی را تجربه می کند، البته درست است که صادرات نفت به یک میلیون بشکه رسیده، ولی نسبت به سال ۹۶ که ۲.۵ میلیون بشکه بود و درآمد آن تزریق می شد و با توجه به اینکه قیمت نفت هم افزایش داشته، زود است به دنبال آثار آن در اقتصاد باشیم. در مورد درآمد غیرنفتی هم باید گفت که قیمت ها در این بخش بیشتر از حجم صادرات رشد داشته است.
حق شناس درباره واکسیناسیون عمومی و هزینه مربوط به آن که توسط دولت پرداخت شده نیز چنین توضیح داد: واکسیناسیون هزینه داشته است، ولی مبلغ قابل توجهی نیست، علاوه براین واکسیناسیون از دولت قبلی آغاز شد و در دولت جدید ادامه کار در حجم بالاترسرعت گرفت. به عبارت ساده تر قطعا واکسن موثر بود و در این تردیدی وجود ندارد، اما اینکه گفته می شود برای این مسئله هزینه شده و این هزینه کارجدیدی است را باید مورد دقت قرار داد.
وی درباره آینده اقتصادی کشور با توجه به در نظر گرفتن اصلاحات اقتصادی مانند نظام مالیاتی، تغییرات در بودجه و خوشبینی درباره انجام مذاکرات بیان کرد: دو فرض برای اصلاحات در اقتصاد ایران را باید در نظر داشت، اول با احیای برجام که فروش نفت به دو برابر افزایش پیدا خواهد کرد و این رقم به اقتصاد ایران تزریق می شود که قاعدتا بخشی از کاستی ها و عدم سرمایه گذاری ها از طریق آن جبران خواهد شد. سویه دیگر این است که نقل و انتقالات پولی ما امکان پذیر می شود. اکنون در خصوص بازگرداندن پولمان از کره، عراق و ... دچار مشکل هستیم حتی حق رای خود را در سازمان ملل از دست داده ایم، بنابراین احیا برجام نقل و انتقالات پولی را به شکل عادی به شکل قبل تبدیل می کند. نکته سوم از مزایای احیای برجام هم این است که بحث سرمایه گذاری در ایران چه از سوی خارجی ها و چه ایرانی های مقیم خارج در ایران افزایش پیدا خواهد کرد.
این کارشناس اقتصادی در ادامه یادآور شد: موارد اشاره شده در واقع سریع ترین اتفاقاتی است که در ذهن متصور است و چنانچه به همین شکل پیش رود، رشد اقتصادی که از ابتدای سال تا به امروز داشتیم، تقویت خواهد شد. مفهوم مسئله فوق، برگشتن کسب و کارها به روال عادی خود است و از آنجا که تمام پیش بینی ها این است که عوارض کرونا به حداقل خواهد رسید و برجام هم به حالت عادی برمی گردد، بنابراین پیش بینی می شود، سال آینده یکی از سال های خوب اقتصاد ایران خواهد بود و رشد اقتصادی قابل توجهی را خواهیم دید.
نماینده سابق مجلس درباره تاثیر اصلاحات اقتصادی در این زمینه اضافه کرد: تمام دولت ها تصمیم داشتند تا در قالب بودجه دست به اصلاحاتی زنند که هیچ یک هم موفق نشدند و نتیجه آن شد که بودجه ها کم و بیش شبیه هم بود. اصلاحات باید در قالب برنامه دیده شود و دولت هم به دنبال برنامه پنج ساله هفتم است، در آنجا می توان دست به اصلاحات ساختاری زد که سیاست های مالی و بازرگانی و مالیاتی را در برگیرد.
