به گزارش خبرنگار ایبِنا، XBRL را میتوانیم اینگونه تعریف کنیم: «یک نوع زبان گزارشگری که قابلیت گسترش دارد». چارچوب آن مبتنی بر XML است که در زنجیره عرضه اطلاعات تجاری جهانی جهت ایجاد، تبدیل، و تحلیل اطلاعات تجاری استفاده میشود. یک نوع فناوری است که میتواند دقت، درستی، کارایی و شفافیت گزارشگری مالی و سیستم حسابداری را افزایش دهد، به همین دلیل سیستم گزارشگری XBRL (سیستم بارکد گزاری اطلاعات صورت مالی) به عنوان یک انقلاب در گزارشگری مالی تلقی شده که باعث کاهش هزینه تولید و دسترسی به اطلاعات جهت تولید کنندگان و استفاده کنندگان از اطلاعات صورتهای مالی میشود. با توجه به اهمیت این موضوع با یک کارشناس خبره پولی و بانکی به گفتگو نشستهایم تا آینده XBRL را بررسی کنیم.
حجت الله فرزانی، کارشناس پولی و بانکی، در گفتگو با ایبنا در باره سیستم گزارشگری XBRL گفت: سیستم گزارشگری XBRL توسط انجمن حسابدارن رسمی آمریکا طراحی شده است و کاربرد XBRL به سال ۱۹۹۹ بر میگردد، در آن زمان ۱۲ سازمان از آن استفاده میکردند، ولی در حال حاضر ۲۵۰ سازمان جهانی در بیش از ۳۰ کشور از آن استفاده میکنند و روز به روز به تعداد سازمانهایی که از XBRL استفاده میکنند افزوده میشود.
فرزانی گفت: در داخل کشور نیز برای اولین بار سازمان بورس به XBRL ورود کرد، زیرا این سازمان تشخیص داد که شرکتهای پذیرفته شده در بورس برای شفافیت صورتهای مالی به XBRL نیاز دارند و در حال حاضر XBRL به صورتهای مالی اساسی محدود است.
این کارشناس پولی و بانکی بیان داشت: دومین ارگانی که به بررسی این نوع گزارشگری پرداخت بانک مرکزی بود و در حال حاضر XBRL در حال طی کردن مراحل مطالعاتی است، تا کارهای کارشناسی انجام پذیرد. اما هنوز کارهای مطالعاتی تمام نشده است و اجرایی شدن این زبان گزارشگری زمانبر خواهد بود.
وی افزود: استفاده و توسعه سیستم گزارشگری XBRL در برنامه کاری رئیس کل بانک مرکزی قرار دارد تا بتوانند آن را پیادهسازی و اجرایی کنند. این زبان گزارشگری با همراهی گروهی از بانک مرکزی و با همکاری پژوهشکده پولی و بانکی در حال طی کردن برنامه مطالعاتی است و این گروه سعی میکند تا برای سال جاری و یا سال آینده اجرایی شود.
فرزانی گفت: شنیده شده است که برنامه دکتر سروش، معاون نظارت بانک مرکزی این است که تا بهمن ماه و در دهه فجر XBRL اجرایی شود، هر چند که ممکن است به دلیل پیچیده بودن، این زبان گزارشگری سال آینده محقق شود.
این کارشناس پولی و بانکی بیان داشت: سیستم گزارشگری XBRL در حقیقت تسهیل گزارشگری است و دسترسی به اطلاعات را بسیار آسان میکند، این موضوع به خصوص برای سرمایه گذاران خارجی اهمیت پیدا میکند.
وی افزود: افزایش شفافیت و ارتقاء اطلاعات در XBRL بسیار بالا است به همین دلیل بانک مرکزی میخواهد شفافیت سیستم گزارشگری XBRL را در حسابهای دفتر کل وارد کند.
این کارشناس اقتصادی گفت: همچنین XBRL میتواند نظارت به روزتری داشته باشد و اطلاعات را درلحضه در اختیار داشته باشد، بنابراین این زبان گزارشگری عامل بهبود نظارت است که در نهایت به نفع بانک مرکزی است.
این تحلیل گر مسائل مالی عنوان کرد: استفاده بعدی XBRL در افشاء اطلاعات اهمیت پیدا میکند که برای اشخاص بیرون از شرکت کاربرد دارد، یعنی در شرکتهای پذیرفته شوده در بازار سرمایه.
فرزانی در پایان تاکید کرد: XBRL در کنار استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی (IFRS) با ایجاد زبان مشترک برای همه سرمایهگذاران جهان و با استفاده از استاندارد حسابداری برای سرمایه گذاران داخلی، میتواند گزارشهای مالی را تجزیه و تحلیل کند و با فهم آسان آن برای مقصد سرمایهگذاری راه گشا است.