آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار ایبِنا، بیان کرد: بانک مرکزی متولی مدیریت بازار ارز است، بنابراین بیشترین اطلاعات، قدرت، اختیار و منابع ارزی را دارد و میداند که با چه میزان تزریق و استمرار، ارز میتواند در چه محدودهای بازی کند.
کارشناس اقتصادی تاکید کرد: با مسائل سیاسی و بحثهای خارجی مانند برجام، توافقات و مذاکرات کاری ندارم، اما این موارد روی جریان انتقال ارز و پیش بینی ثبات اقتصادی در آینده اثر میگذارد. موضوعی که عوض شده گرفتن اختیارات از دولت توسط ریاست کل بانک مرکزی است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال اگر من قصد دارم، فردی را هدایت کنم آن فردِ آزاد باید با من کنار بیاید، بنابراین نرخ ارز هرات، اربیل و سلیمانیه که در کانال تلگرامی آن را مشاهده میکنیم، دارای منشا خارجی است و بعضی مواقع نیز به نفوذیها و کاسبهای این بازار بر میگردد و اگر قرار باشد به این نرخها نگاه کنیم نمیشود آن را هدایت کرد، بلکه باید برعکس باشد و آنها به تابلوی بانک مرکزی و مرکز مبادله ارز ایران دقت کنند و با یک اختلافی نرخی را در بازار آزاد بیان کنند، تا امکان تهیه اسکناس باشد، که این اتفاق افتاده است یعنی با گرفتن اختیارات قضیه در حال شکلگیری است.
بغزیان با بیان اینکه بانک مرکزی باید اقتدار داشته باشد و رودربایستی با مقامات را کنار بگذارد، گفت: خوشبختانه یک هفته است که پتروشیمیها موظف و مکلفند عرضه ارز خود را از طریق مرکز مبادله انجام دهند، همچنین از نظر پلیسی بودن خارج شدیم به این معنی که بانک مرکزی در گذشته بیان میکرد پلیس بانک و صرافیها را ببندد که با این امنیتی کردن بازار گیج میشد و یک مقدار کاهش و بعد افزایش داشت، اما حال برعکس شده و به جای امنیتی کردن، فضا را آزاد کردیم یعنی صرافیها مجاز به خرید و فروش هستند.
وی ادامه داد: برای معاملات سالم هرچه بازار را محدود و ریسکدار کنیم نتیجهای نخواهیم گرفت، ولی باید جلوی معاملات ناسالم را گرفت، به این معنی که اگر پتروشیمیها خارج از مسیر اقدام به فروش کنند به منزله، پولشویی است، که این جایگاه نیز در حال صورت گرفتن است.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: با مبلغ بسیار کم حدود چند صد میلیون دلار یا یورو این بازار توانست شکل بگیرد تا بدانیم چه مقدار تقاضای رسمی به این مرکز آمده و تقاضاهای غیر رسمی که در این سر فصلها نیست، مانند سوداگری و انتقال پول و استفاده از آن برای قاچاق که در تمامی کشورها وجود دارد، سهم کمی از تقاضای ارز را شامل میشود که میتوان آن را از بازار آزاد تهیه کرد.
بغزیان با بیان اینکه امیدواریم این روند ادامه پیدا کند، گفت: بعد از تعطیلات باید این روند ادامه پیدا کند تا زمانی که بین مردم جا بیفتد و زمانی که جا افتاد بازار کالا آروم میگیرد، زمانی که دلار ۵۰ هزار تومان میشود قیمتها بالا میروند، ولی زمانی که دلار کاهشی میشود، کالاها پایین نمیآیند تا مطمئن شوند نرخ در این محدود میماند و قابلیت پیش بینی پیدا میکند در این زمان کالاها نیز باید پایین بیایند تا به فروش برسند.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: رئیس کل بانک مرکزی بازار آزاد را پذیرفت البته قبل از آن نیز بازار متشکل ارزی وجود داشت و تقاضاهای رسمی برای خدمات درمانی و آموزشی در این بازار بود، اما برای این تقاضاها جایی که بی واسطه و مستقیم مراجعه کنند، وجود نداشت و باید به وزارت میرفتند، اما حالا درخواست تقاضا تسریع شده است.
وی افزود: به عنوان مثال فرد برای دریافت ارز دانشجویی میتواند به این بازار وارد شود با نرخی نزدیک به بازار آزاد ارز خود را تامین کند، هر چه این مرکز بتواند تقاضاهای بیشتری را به صورت تقاضای معقول شناسایی کند دیگر افراد سراغ صرافیهای آزاد نمیروند حتی اگر قیمت هم افزایش پیدا کند و فضا هم ناآرام باشد، چون دسترسی به این مرکز آسان است و افراد وارد شده و تقاضای خود را ثبت میکنند و مدارک مربوطه را ارائه و به آنها ارز تخصیص میدهند.
بغزیان تاکید کرد: اگر فردی میخواهد ۵۰ هزار یورو دریافت کند، بدون هیچ ازدحامی تقاضای خودش را اعلام میکند و یک هفته الی دو هفتهای پاسخ داده میشود البته این فرآیند باید شفافتر باشد و آموزش و معرفی شود، تا در زمان خواست خطا ندهد و باید بازار متشکل ارزی سایت خود را پاک کند تا با یک کلیک به مرکز مبادله ایران بیایند که در آنجا تقاضاها مشخص و نیاز منطقی ارز معلوم است و اینکه فردی بخواهد خانه خود را بفروشد و پول آن را به کشورهای اطراف ببرد و سرمایه گذاری کند دیگر نمیتواند در این مرکز ارز خود را دریافت کند، بنابراین باید به سراغ بازار آزاد برود یا تهاتر کند، البته این تقاضاها تاثیر گذار نیستند.
وی افزود: اگر این تقاضاها از سوی بانک مرکزی مدیریت نشود سوء استفادههایی برای ایجاد جریان سازی در نرخ ارز صورت میگیرد و بعضی از سایت و کانالهای تلگرامی میتوانند این روند را تشدید کنند.
بغزیان در پاسخ به این پرسش که آیا روند کاهش نرخ ارز ادامه خواهد داشت؟ گفت: امیدوارم این تعطیلات خللی ایجاد نکند، ولی در مواقع تعطیلی افراد نیازها مسافرتی دارند، اگر این روند را شعب بانکها بدون تعطیلی ادامه بدهند و مدیران کشور در تعطیلی به دنبال آن باشند و به نرخ یک ثباتی بدهند که آن را قابل پیش بینی کند بازار کالاها نیز آرامش میگیرد.
وی در پایان تاکید کرد: اگر خودرو، لوازم خانگی خارجی و ایرانی افزایش نرخ داشته باشند، یعنی هنوز مردم باور نکردند که کاهش نرخ ارز استمرار دارد و قابل اطمینان است اگر این امر نیز ایجاد شود کالاها قیمتشان کاهش پیدا میکند، بنابراین هیچ دلیلی ندارد این نرخ به سمت صعودی حرکت کند، مگر اینکه بانک مرکزی و نهادهای نظارتی از دلالان و صرافیهایی که ایجاد هیجانات میکردن و اخبار غلط ارائه میدادند، غافل شود، در غیر این صورت نرخ ارز میتواند در محدوده ۴۵ تا ۴۸ هزار تومان قرار بگیرد.