به گزارش خبرنگار ایبِنا، پشتوانه پول در واقع بیانگر این است که در ازای پرداخت مقدار معینی از آن به بانک مرکزی چه مقدار از کالای دیگری را دریافت می‌کنیم. پول‌هایی که با استاندارد طلا چاپ می‌شدند به این شکل بودند که در ازای پرداخت آن‌ها به بانک مرکزی به اندازه ارزش آن مقدار معینی طلا دریافت می‌کردید، به همین دلیل به این پول‌ها با پشتوانه طلا گفته می‌شود، اما با مشکلاتی که این روش در سیاستگذاری، حمل‌و‌نقل و اقتصاد ایجاد می‌کرد، دولت‌ها تصمیم گرفتند این سیستم را منسوخ و از پول فیات (بدون پشتوانه) استفاده کنند.
بدون پشتوانه بودن پول فیات یا سایر پول‌ها به این معنی نیست که اعتبار ندارند و یا نباید از آن‌ها استفاده کرد، بلکه یعنی ارزش آن‌ها به کالای دیگری وابسته نیست. در واقع ارزش پول فیات به اعتبار صادرکننده آن تعیین می‌شود و هر چه افراد بیش‌تری تمایل به استفاده از این پول‌ها را داشته باشند، ارزش آن‌ها بیشتر خواهد شد.
پول فیات چیست؟
پول فیات که امرزوه به طور گسترده در همه جای دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد و ارز‌های مهم دنیا مثل دلار، یورو و پوند همه از این نوع هستند، پشتوانه‌ای ندارند. بی‌پشتوانه بودن ارز‌های فیات به معنی بی‌ارزش بودن آن‌ها نیست بلکه نشانگر این است که شما با ارائه یک دلار به بانک مرکزی یا صرافی لزوما مقدار مشخصی طلا، نقره یا هر کالای دیگری را دریافت نمی‌کنید و بانک‌های مرکزی هیچ تضمینی در این مورد نمی‌دهند.
ارزش پول فیات به پارامتر‌های اقتصادی کشور‌ها وابسته است و با تغییر در این پارامترها، ارزش آن‌ها نیز تغییر می‌کند. بنابراین، هر چه اقتصاد یک کشور قدرتمندتر باشد، پول فیات آن کشور نیز ارزشمندتر خواهد بود. تولید پول فیات طی فرآیند واسطه‌گری بانک‌ها بین افراد مختلف انجام می‌شود. افراد جامعه هر کدام نقشی در اقتصاد دارند و از طرفی نیاز‌های خود را در این چرخه برطرف می‌کنند. با توجه به اینکه لزوما همه فعالیت‌ها شروع و پایان یکسانی ندارند و افراد نیز اعتمادی به دیگران ندارند، وجود واسطه‌ای بی‌طرف و مورد اعتماد طرفین می‌تواند باعث تسهیل فعالیت اقتصادی شود.
نهاد واسط در واقع همان بانک مرکزی است که با استفاده از اسنادی (پول فیات) که صادر می‌کند فرآیند‌های اقتصادی را تسهیل می‌کند. در صورتی که طرفین معامله به مفاد قرارداد‌ها پایبند باشد نقش واسطه‌گری برای رفع نیاز افراد برطرف می‌شود، اما اگر این اتفاق نیفتد اسناد تولید شده معادل کالا یا خدمات ندارند و همین مساله باعث کاهش ارزش آن‌ها می‌شود. با این توضیحات، وجود پول فیات به عنوان وسیله مبادله لازم و ضرروی است و حمایت دولت‌ها از آن باعث می‌شود که مردم با خیال راحت از آن‌ها استفاده کنند.
پشتوانه پول ایران چیست؟
در آخرین اصلاحات قانون پولی و بانکی کشور که در سال ۱۳۹۶ تدوین شده است، هر ریال ایران برابر صد دینار و هشت هزار و پنجاه و پنج ده میلیونیم (۰.۰۱۰۸۰۵۵) گرم طلای خالص است و نرخ برابری پول‌های خارجی نسبت به ریال و نرخ خرید و فروش ارز از سوی بانک مرکزی و با رعایت تعهدات کشور در برابر صندوق بین‌المللی پول محاسبه و تدوین می‌شود.
البته با وجود اینکه در قانون پولی و بانکی ایران، پشتوانه ریال، طلا معرفی شده است، اما در عمل ریال نیز از نوع پول فیات است و ارزش آن بر اساس شرایط اقتصادی کشور تعیین می‌شود.
