کامران ندری؛ اقتصاددان و عضو سابق پژوهشکده پولی و بانکی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی ایبِنا در خصوص موضوع دریافت کارمزد بانکی و آنچه دراین موضوع حائز اهمیت است گفت: اصولا در دنیا بخش عمدهای از درآمدهای بانکها مختص به دریافت کارمزدهایی است که در حوزههای مختلف اخذ میکنند، بنابراین میتوان گفت بخشی از درآمد معمول و درست نظام بانکی از طریق اخذ کارمزدها تامین میشود.
وی در این باره افزود: به هر حال نظام بانکی به مشتریان خود خدماتی ارائه میدهد بنابراین دریافت کارمزد به این دلیل توجیه منطقی دارد. به معنای دیگر کارمزدی که بانک از مشتریان دریافت میکند ناشی از دریافت وام یا خریداری اوراق قرضه است که جزء درآمدهای بهرهای به شمار میرود اما بخشی از درآمد بانکها کارمزدهایی است که عمدتا در این اشکال صورت میگیرد، ضمن اینکه باید بدانیم، کارمزد فقط مختص نقل و انتقال پول نیست.
استاد اقتصاد خاطر نشان کرد: به عنوان مثال، بانک بابت صدور ضمانت نامه، صدور دسته چک و بسیاری از مسائل دیگر کارمزد دریافت میکند، بنابراین در تمام دنیا، بانکها هم درآمد بهرهای دارند وهم درآمد کارمزدی.
وی در این باره افزود: مساله مورد اهمیت برای بانکها باقی ماندن منابع مالی مردم نزد بانک است تا با استفاده از این منابع مالی، درآمد کسب کنند، لذا گاهی اوقات ممکن است بانکها کارمزد بالایی از سپرده گذار نگیرند تا سپرده گذاران و مردم تشویق و ترغیب به نگهداشتن سرمایه خود نزد بانک شوند.
وی در این باره توضیح داد: بنابراین میتوان گفت اخذ کارمزد به استراتژی بانکها بستگی دارد، ضمن اینکه بانکها در رقابت با همدیگر امتیازاتی به مشتریان خود میدهند، گاهی اوقات میگویند کارمزد کمتری میگیریم یا کارمزد بیشتری، این موضوع بستگی به بیزینس پلن بانک مورد نظر دارد که چگونه برای خود درآمدزایی میکند.
کامران ندری افزود: به عنوان مثال اگر بانک نرخ بهره خوبی را به سپردهگذار پرداخت کند سپردهگذار کمتر راغب است که منابع خود را از بانک بیرون بکشد و در بازار دیگری سرمایه گذاری کند، لذا این منابع در اختیار بانک میماند و بانک میتواند سرمایه گذاری و درآمدزایی کند بنابراین بانکها برای اینکه مردم را تشویق کنند که کمتر سراغ موجودی سپردههای خود بیایند بهره هم پرداخت میکنند.
استاد اقتصاد افزود: در ایران، چون نرخ بهره بانکی در مقایسه با تورم پایین است مردم تمایل کمتری به نگهداری داراییهای ریالی دارند، لذا خروج سپرده از بانکها تقریباً زیاد است به این دلیل که نرخ بهرهای که به سپردهها پرداخت میشود جذاب و گیرا نیست که سپرده گذار را تشویق و ترغیب کند تا منابع در بانک باقی بمانند.
وی خاطر نشان کرد: به این دلیل سایر درآمدهای بانک مثل اخذ کارمزد تحت الشعاع قرار میگیرد، چون سپردهگذاران به طور مداوم و مستمر به بانک مراجعه میکنند و میخواهند از حساب سپرده خود استفاده کنند، لذا ماندگاری سپردهها در بانکها کاهش پیدا کرده و چون ماندگاری پایین میآید روی درآمدهای بهره بانکها تاثیر میگذارد، مضاف بر اینکه بانکها طبق قانون اجازه ندارند نرخ بهره وام و تسهیلات را از حدی بالاتر ببرند لذا این مسائل بانکها را به لحاظ درآمدی دچار مشکل کرده است.
کامران ندری در پایان گفت: تنها راهی که پیش روی بانک میماند این است که مردمی که هر روز تراکنش دارند از آنها (از فروشنده) کارمزد دریافت کند چرا که بسیاری برای مدت طولانی نزد بانک سپرده گذاری نمیکنند به این خاطر بانک مبلغی را به عنوان کارمزد به خاطر نقل و انتقالاتی که انجام میشود دریافت میکند تا بانکها درآمد داشته باشند.