به گزارش خبرنگار ایبنا، در دنیای امروز بازار رمزارزها به عنوان یکی از پدیده‌های نوین اقتصادی در حال گسترش هستند. این بازار که به دلیل ماهیت غیر متمرکز و جهانی اش، توانسته توجه بسیاری از فعالان اقتصادی، سرمایه‌گذاران و حتی دولت‌ها را جلب کند، چالش‌های خاص خود را نیز به همراه دارد.
در این میان، نظارت بر فعالیت‌های مالی در حوزه رمزارزها و رعایت اصول شفافیت، همواره از دغدغه‌های اصلی دولت‌ها بوده است. در ایران نیز بانک مرکزی به عنوان نهاد اصلی تنظیم‌گر و ناظر در عرصه اقتصادی، اقداماتی را برای ساماندهی و کنترل این بازار در دستور کار قرار داده است.
مبارزه با خالی فروشی
به عقیده صاحب نظران، اگر نظارت کافی در این بازار وجود نداشته باشد، ممکن است خالی فروشی اتفاق بیفتد و دارایی‌های میلیون ها ایرانی که در این بازار به خرید و فروش می‌پردازند، به خطر افتد.
برهمین اساس در روز‌های اخیر بخشنامه ساماندهی و نظارت بر بازار رمزارزها توسط بانک مرکزی به شرکت‌ها ابلاغ شد تا یک بار برای همیشه، این بازار به سمت شفافیت همه جانبه پیش برود. با این حال هرچند برخی، نگرانی‌هایی را در مورد دسترسی به داده‌های کاربران بازار رمز ارز مطرح کرده‌اند، ولی انجمن فین تک و فعالان این حوزه تأکید دارند که هیچ گونه داده‌ای از کاربران در اختیار نهاد‌های خصوصی یا دولتی به غیر از موارد قانونی قرار نخواهد گرفت.
مقابله با پولشویی با گسترش چتر نظارتی بانک مرکزی
در این شرایط، روشن شدن جایگاه بانک مرکزی و اهداف آن در نظارت بر بازار رمز ارز ها، ضرورتی اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد. این نظارت نه تنها در جهت حفاظت از منافع ملی و شفافیت بازار است، بلکه نقش اساسی در کنترل تورم، نقدینگی و مبارزه با پولشویی ایفا می‌کند.
به همین دلیل، باید به طور دقیق و منصفانه به مقوله نظارت و مدیریت بازار رمزارزها پرداخته و با توجه به ملاحظات قانونی، راهکار‌های مناسب برای بهره‌برداری بهینه از این بازار پیدا کرد.
بر اساس ابلاغیه بخشنامه ساماندهی و نظارت بر بازار رمزارزها، هدف از این اقدام، فراهم کردن امکان نظارت دقیق‌تر و شفاف‌تر بر فعالیت‌های مالی حوزه رمزارز است. طبق این دستورالعمل، تمامی کارگزاران و فعالان بازار رمزارز موظفند عملیات دریافت و پرداخت ریالی مرتبط با فعالیت‌های خود را از طریق حساب‌های مشخص و مورد تأیید بانک مرکزی انجام دهند. این اقدام نه تنها به شفافیت بیشتر در این حوزه کمک خواهد کرد، بلکه در زمینه‌های مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی نیز اثرگذار خواهد بود.
لزوم ورود بانک مرکزی در حوزه رمزارزها
در همین راستا، بسیاری از کارشناسان اقتصادی و مسئولان بانک مرکزی بر لزوم نظارت و سیاست‌گذاری این بانک در حوزه رمزارزها تأکید کرده‌اند. طبق قانون جدید، بانک مرکزی به عنوان مرجع اصلی سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری در این حوزه شناخته می‌شود. بنابراین، این بانک باید مسئول، ناظر و قانون‌گذار در تمامی فعالیت‌های مرتبط با رمزارزها باشد.
برهمین اساس جعفر قادری؛ نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایبنا با تاکید بر اینکه در قانون بانک مرکزی نظارت بر تمام سیستم پولی و مالی کشور بر عهده بانک مرکزی گذاشته شده است، گفت: فضا برای فعالیت و نظارت بانک مرکزی در حوزه رمزپول‌ها فراهم شده است و لذا باید بانک مرکزی به این حوزه ورود داشته باشد.
وی ادامه داد: تخلفات مالی گسترده در فضای بی قانونی رمزارزها، سیستم پولی و مالی کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث اثرات منفی بر آن می‌شود.
کنترل بازار ارز با افزایش نظارت بر رمزارزها
بر اساس این گزارش، یکی از دلایل اصلی این نظارت‌ها، اثرگذاری معاملات رمزارزها بر تقاضای ارز و تأثیر آن بر نرخ رشد نقدینگی و تورم است. به ویژه در مورد رمزارز‌هایی همچون تتر که به طور مستقیم بر تقاضای ارز تأثیر می‌گذارند، نظارت دقیق بانک مرکزی در این حوزه ضروری است تا از رشد بی‌رویه نقدینگی و تورم جلوگیری شود.
به طور کلی، تصویب و اجرای سند رمز پول توسط بانک مرکزی در راستای ساماندهی این بازار، نه تنها باعث شفافیت بیشتر در فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با رمزارزها خواهد شد، بلکه به کنترل بازار ارز و کاهش تورم و رشد نقدینگی نیز کمک خواهد کرد.
اشکان رحیمی؛ کارشناس اقتصاد دیجیتال نیز در این زمینه در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایبنا اشاره کرد: بانک مرکزی به عنوان تنها نهاد رگولاتور و ناظر اصلی در حوزه پولی و رمزارزها، قطعاً هدف خود را در راستای تنظیم‌گری این بازار قرار داده است.
وی ادامه داد: این بخشنامه‌ای که بانک مرکزی در حوزه رمزارزها صادر کرده، به‌دنبال تنظیم‌گری و نظارت دقیق‌تر بر فعالیت‌های صرافی‌های رمزارزی است که در واقع گامی مثبت برای ایجاد شفافیت در این بازار محسوب می‌شود.
به طور کلی بخشنامه بانک مرکزی که بر نظارت دقیق بر عملیات مالی فعالان بازار رمزارز تأکید دارد، نه تنها به شفافیت بیشتر در این بازار کمک خواهد کرد، بلکه با توجه به تأثیرات عمده‌ای که رمزارزها بر نرخ ارز، نقدینگی و تورم دارند، نقش مهمی در کنترل این چالش‌ها ایفا خواهد کرد.
