ارزهای دیجیتال؛‌ آری یا خیر؟

به گزارش ایبِنا، چند سالی است که پای ارزهای دیجیتال به معادلات اقتصادی گشوده شده است. دنیای مرموزی از ارقام و اعداد کدگذاری شده بر بستری موسوم به بلاک‌چین که می‌توان داد و ستدهای مالی را بر روی آن انجام داد بدون آنکه پای دیگران به میان بیاید. این دنیای جدید که به دنیای رمزارزها شناخته می‌شود، دارای مزایا و مخاطراتی است که باید بیش از پیش آنها را شناخت و جدی گرفت. چرا که بسیاری از کارشناسان در کنار بدبینی‌هایی که به این ارزهای دیجیتال دارند، اما خوشبینی‌هایی هم برای آن متصورند؛ مثل اینکه با تحولات سریع در جهان و احتمال فراگیر شدن ارزهای دیجیتال تا چند سال آینده، این امکان وجود دارد که پول‌های ملی کشورها تحت الشعاع قرار گرفته و در نتیجه به نابودی سلطه دلار بیانجامد.

فرهاد اینالوئی، معاون فناوری‌های نوین بانک ایران‌زمین در گفتگو با ایبِنا در اینباره گفت: ارز دیجیتال در مقابل ارز رسمی کشورها مطرح است و ما باید سیاست خود را در این رابطه کاملا مشخص کنیم که آیا ما این ارزها را به رسمیت می‌شناسیم یا خیر؟

وی با بیان اینکه «ما لاجرم به سمت و سویی خواهیم رفت که ارزهای دیجیتال را به رسمیت خواهیم شناخت» ادامه داد: پرسش از اینکه ارز دیجیتال در کشور ما توسط کدام نهاد باید به رسمیت شناخته شود، به نظر می‌آید تنها نهادی که می‌تواند روی آن نظر بدهد بانک مرکزی است.

اینالویی در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان امیدوار بود که این فناوری‌ها و تکنولوژی‌های بعد از آن در ایران بتواند کاربرد واقعی به ویژه در خنثی کردن تحریم‌ها داشته باشند؟ اظهار کرد: از نظر من، پاسخ این سوال منفی است. چرا که مبادلات در سطح بالا کاملا رصد می‌شود. اگرچه ارز دیجیتال یک ارز متمرکز است و در شبکه برخط مبادله و تولید می‌شود، اما وقتی عدد مبادلات بزرگ می‌شود کاملا شفافیت دارد و قابل رصد است.

معاون فناوری‌های نوین بانک ایران‌زمین خاطرنشان کرد: ذهنیتی که ما از ارز دیجیتال داریم آن است که هیچ کسی آن را رصد نمی‌کند، اما این داده‌ها کاملا به درستی و با دقت بالا قابل رصد است و تنها متولی متمرکز ندارد.

وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی باید از هم‌ اکنون برای این دنیای جدید خود را آماده کند، افزود: به رسمیت شناختن این نوع ارزها از مهم‌ترین کارهایی است که بانک مرکزی می‌تواند انجام دهد.

اینالویی ادامه داد: در این مورد، بحث تولید و استخراج ارز که توسط افراد مختلف و با هزینه‌های مختلف می‌تواند انجام شود به نظر می‌آید این کار بسیار مناسب است، اگر ما آن را به رسمیت بشناسیم. این کارشناس بانکی یادآور شد: در صورت رسمیت دادن به این حوزه، هم‌ اکنون ماینرهای ما می‌توانستند ماین انجام داده، استخراج کرده و ارز دیجیتال ایجاد کنند.

وی نمونه ساده‌ای از ارز دیجیتال را مثال آورد و گفت: من مثالی در این مورد به شما می‌زنم که ارز دیجیتال حتما نباید از یک الگوریتم پیچیده کامپیوتری برخوردار باشد، بلکه مثلا فرض کنید شما در باشگاه مشتریان بانکی عضو هستید و آن بانک به شما یک امتیازی به خاطر عضویت در آن باشگاه می‌دهد که آن امتیاز آنقدری مقبولیت دارد که می‌تواند در باشگاه بانک‌های دیگر و شرکت‌های دیگر و بین تولیدکنندگان دیگر و در سیستم دولتی مورد پذیرش واقع شود که این خود ارزی دیجیتال محسوب می‌شود.

معاون فناوری‌های نوین بانک ایران‌زمین با تاکید بر اینکه بانک مرکزی باید در این مورد قواعد بالادستی خود را داشته باشد، تصریح کرد: ارز دیجیتال در دنیا به روش‌های مختلفی تولید می‌شود در جایی با مبلغ ثابت تولید شده که یعنی یک دلار را کنار می‌گذاریم و یک ارز دیجیتال به ارزش یک دلار تولید می‌کنیم، این بی‌فایده نیست، چرا که اگر همین الان من بخواهم از حساب خودم به حساب یک نفر دیگر ۱۰۰ دلار واریز بکنم، ممکن است ۳ الی ۴ روز طول بکشد که البته این در بهترین حالت است و در کشور ما این زمان طولانی‌تر است اما ارز دیجیتال بلافاصله قابلیت مبادله را دارد.

اینالویی اضافه کرد: اگر ما ارز دیجیتالی با نرخ ثابت و با میزان مشخص داشته باشیم این هم کاربردهای خود را دارد که یکی از آنها افزایش سرعت مبادلاتی آن است. البته بسیاری از ارزها مثل بیت‌کوین با مقدار ثابت نیستند و ارزش آنها مرتباً تغییر می‌کند که آن هم استفاده خود را دارد.

مزایای ارز دیجیتال در معاملات

وی درباره مزایای ارز دیجیتال گفت: ‌ارز دیجیتال به نظر من دارای دو نکته مهم است؛ اول آنکه به مبادلات می‌تواند بسیار سرعت ببخشد و حجم مبادلات خرد ما را می‌تواند افزایش داده و هزینه معاملاتی را کاهش دهد. کما اینکه در کشور ما هزینه معاملاتی بسیار بالاست و وقتی پول از نفر اولی به نفر چندم می‌خواهد برسد، این هزینه گزافی دارد، ولی در ارز دیجیتال این هزینه به شدت کاهش پیدا می‌کند. بنابراین از این منظر، ما باید به ارز دیجیتال ورود کنیم.

اینالویی ادامه داد: اما در نکته دوم، از منظر رگولاتوری و قانون‌گذاری، بانک مرکزی در ابتدا می‌تواند آن را به رسمیت بشناسد و بعد آن را مدیریت کند و بتواند ارزش ارزهای دیجیتال در مقابل ریال ایران را شناسایی و مدیریت کند که هم ریال بی‌ارزش نشود و هم ارزش ارز دیجیتال به یکباره بیش از اندازه کم و زیاد نشود.

معاون فناوری‌های نوین بانک ایران‌زمین در پایان گفت: این امکان هم البته وجود دارد که مثل مطالعاتی که در کشورهای دیگر شده است ما نیز در کشورمان ارز دیجیتالی داشته باشیم، البته به نظر من، ارز دیجیتال ملی معنی ندارد اما ارز دیجیتالی می‌توان باشد که توسط دولت و بانک مرکزی تولید شود و مثلا حتی می‌توان اسم آن را «ایران‌کوین» به مانند «بیت‌کوین» گذاشت که آن هم می‌تواند یا با ارزش ثابت یا با ارزش متغیر توسط بانک مرکزی مدیریت شود.