سیاست موثر بانک مرکزی در ایجاد دالان نرخ سود

به گزارش خبرنگار ایبِنا، چند روزی است که نمودار نرخ ارز رو به پایین در حرکت است و بسیاری از کارشناسان سیاست‌های بانک مرکزی را موفقیت‌آمیز عنوان می‌کنند. سراشیبی دلار اما تنها یک سر چندضلعی نقدینگی است که باید حالا از سوی سایر بخش‌های اقتصادی به خوبی مدیریت شود تا بهترین تاثیر را بر بازار کالاها و خدمات مورد نیاز مردم  بگذارد. در این زمینه، عده‌ای از کارشناسان اقتصادی پیشنهاد می‌کنند که در شرایط فعلی برای جلوگیری از هجوم یکباره نقدینگی به بازارهای مختلف، نرخ سود بانکی افزایش یابد تا نقدینگی خارج شده از بازار ارز به سمت و سوی تسهیلات بانکی برای تولید و سرمایه‌گذاری‌های ایمن حرکت کند. همزمان برخی دیگر در شرایط فعلی فروش اوراق از سوی دولت را برگ برنده می‌دانند که علاوه بر جلوگیری از رشد نقدینگی، ‌به افزایش میل مردم برای نگهداری ریال و بهبود شرایط دولت برای تامین مالی و جبران کسری بودجه از راه درست کمک می‌کند.

ایمان اسلامیان، کارشناس و تحلیلگر حوزه بانک در پاسخ به سوال خبرنگار ایبِنا که آیا اکنون زمان مناسبی برای افزایش نرخ سود بانکی است یا خیر، گفت: همین الان هم ایران از لحاظ نرخ سود واقعی سپرده‌ها یکی از پایین‌ترین سود سپرده را به خاطر تورم افسارگسیخته‌ای که با آن مواجه هستیم دارد. به همین دلیل، سپرده‌گذاری در بانک‌ها عملاً تشویق نمی‌شود و تداوم این روند می‌تواند مضر باشد، چرا که به تدریج منجر به تخلیه منابع پولی بانک‌ها می‌شود.

وی با بیان اینکه البته الان نمی‌توان به راحتی بلافاصله از ابزار افزایش نرخ سود سپرده استفاده کرد، افزود: این امر، دو دلیل عمده دارد. یکی آنکه مشکل ناترازی بانک‌ها را به شدت افزایش می‌دهد، چون بانک‌ها عملا در کوتاه‌مدت نمی‌توانند نسبت به تامین درآمدهای کافی برای پوشش اینگونه هزینه‌های سپرده‌ای اقدام کنند و دوم اینکه هزینه تامین مالی افزایش پیدا می‌کند.

اسلامیان با اشاره به تاثیر رابطه بین نرخ بهره وام و سود سپرده خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی بانک مرکزی نمی‌تواند نرخ سود سپرده را افزایش دهد و نرخ سود تسهیلات را افزایش ندهد. چون اینها با هم همبستگی دارند و این می‌تواند باعث شود فعالان اقتصادی از تامین مالی مناسب بهره‌مند نشوند.

این کارشناس اقتصادی توصیه کرد: حداقل در روزهای فعلی به دلیل ناپایداری و عدم قطعیت گسترده‌ای که در بازار با آن مواجه هستیم زمان مناسبی برای افزایش نرخ سپرده‌ها نیست و افزایش نرخ سود سپرده‌ها تاثیر معناداری در رفتار فعالان اقتصادی و بیشتر مردم نخواهد گذاشت.

وی ادامه داد: اینکه ما نرخی را افزایش دهیم و فکر کنیم که منابع به سمت بانک‌ها حرکت می‌کند، رخ نمی‌دهد. مگر آنکه اول فضای اقتصادی پایدار شود و نااطمینانی‌ها کاهش پیدا کند؛ در آن زمان حتی تغییر یک درصدی نرخ سود سپرده هم برای ذی‌نفعان و افکار عمومی معنادار خواهد بود و می‌تواند نتایجی را به دنبال بیاورد که قانونگذار و بانک مرکزی و سایر اعضای حکمرانی کشور به دنبال آن هستند.

اسلامیان تصریح کرد: پیشنهاد بنده آن است که فعلا با ابزارهای متعدد پولی، مالی و روانی قطعیت به بازار برگردد و بعد درخصوص این موضوع تصمیم‌گیری شود که آیا نرخ سود بانکی را تغییر دهیم یا خیر.

وی در پایان گفت: من سیاست‌های بانک مرکزی در تمرکز روی ایجاد دالان در نرخ سود بین بانکی را موثرتر می‌دانم و معتقدم این سیاست بسیار هم تا الان خوب کارکرده است که با ابزارهایی مثل عملیات بازار باز و نظایر آنها بتوانند کریدور نرخ مناسب را ایجاد کنند.