مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در واکنش به اینکه چرا بانک‌ها اموال و املاک مازاد دارند، گفت: اموال مازاد بانک‌ها تملیکی هستند که آن هم ناشی از معوقات نظام بانکی است. در واقع خود بانک علاقه‌ای به تملیک ندارد، اما چون وام‌گیرنده نسبت به بازپرداخت تسهیلات اقدام نمی‌کند، بانک براساس قانون، اموال یا املاک قیده شده در قرارداد را تحت تملک خود می‌گیرد.
دکتر مرتضی اکبری در گفت‌وگو با ایبِنا تصریح کرد: در این شرایط بانک‌ها درگیر اموال مازاد خواهند شد که البته یکی دیگر از عوامل آن شرکت‌هایی است که خود بانک‌ها برای فعالیت اقتصادی تأسیس می‌کنند.
وی ادامه داد: بانک‌ها معمولاً دو نوع شرکت دارند؛ نخست شرکت تملیکی که بانک به دلیل معوقات تملیک کرده و عمدتاً خریداری هم ندارد و دیگری شرکت‌هایی که خود بانک تأسیس کرده و جنبه سودآوری دارد.
مدیرعامل بانک مهر ایران اظهار کرد: درباره املاک و اموال مازاد، باید به این نکته توجه داشت که صاحب اصلی نمی‌توانسته مجموعه را اداره کند؛ پس چطور بانک بخواهد بنگاه‌داری کند؟ بعضاً حتی هنگامی که این اموال و املاک که برای فروش هم گذاشته می‌شود، خریداری ندارد. بانک‌ها حتی مزایده‌های مختلفی برگزار می‌کنند، اما نتیجه‌بخش نیست و این املاک و اموال تملیکی، مشتری ندارد. اگر هم مشتری داشته باشد، معمولاً افرادی هستند که می‌خواهند با قیمت بسیار ناچیز این اموال را از بانک بخرند که طبیعتاً بانک نیز براساس قانون نمی‌تواند آن را به زیر قیمت کارشناسی بفروشد.
اکبری افزود: بخش دیگری از اموال مازاد بانک‌ها، شرکت‌هایی است که بانک‌ها خودشان تأسیس کرده‌اند یا شرکت‌هایی که مرتبط با خدمات بانکی هستند. این شرکت‌ها بیشتر جنبه سودآوری برای بانک‌ها دارد. به عبارت دیگر فعالیت‌های اصلی بانک به دلیل معوقات سنگین و نرخ پایین کارمزدها در نظام بانکی، سودآور نیست و به همین دلیل بانک‌ها مجبور می‌شوند برای سودآور بودن، شرکت‌هایی را فعال کنند.
وی تأکید کرد: متأسفانه در قانون، با بانک‌ها به نوعی رفتار شده که عملاً متحمل هزینه‌های سنگین می‌شوند. به‌طور نمونه با توجه به سود سپرده علی‌الحساب ۱۸ درصدی، اگر هزینه‌های بانک بیشتر از این میزان باشد، نمی‌تواند از سپرده‌گذار کم کند، بلکه بر عهده خود بانک است. در مورد دیگر قانون می‌گوید وثایقی همچون محل اجرای طرح برای تسهیلات دریافت شود؛ این در حالی است زمانی که تسهیلات معوق شود، بانک هم به ناچار اموال و املاک ضعیف را تملیک می‌کند و همین کار باعث می‌شود هزینه‌های بانک بالا برود که در این شرایط سودآور نخواهد بود. به همین دلیل بانک برای اینکه بتواند پاسخگوی سهامداران باشد، مجبور به انجام فعالیت اقتصادی می‌شود.
