حجت الله فرزانی، کارشناس اقتصادی درباره ابزارهای کاهش نیاز به نقدینگی در گفتوگو با خبرنگار ایبِنا گفت: نیاز به نقدینگی ناشی از تورم است. مادامی که کشور با تورم روبرو باشد، نیاز به سرمایه در گردش یا ضرورت در اختیار داشتن پول جهت مراودات مالی افزایش پیدا میکند زیرا وقتی برای خرید کالایی نسبت به روز گذشته باید مبلغ بیشتری پرداخت کرد، به صورت خودکار نیاز به نقدینگی افزایش پیدا میکند.
این کارشناس اقتصادی در ادامه اضافه کرد: کاهش نیاز به نقدینگی قاعدتا باید با کاهش تورم همراه باشد تا قدرت پول ملی حفظ یا مورد تقویت قرار گیرد. البته با توجه به اصلاحیه قانون سال ۹۷ و سامانه محور شدن چک، براساس گزارشات بانک مرکزی این کار با آثار و تبعاتی همراه بوده که نشان از کاهش چکهای برگشتی دارد. به این مفهوم چک بلامحل کمتر به امضا میرسد و چک تا حدودی صاحب اعتبار شده است.
وی در این خصوص یادآور شد: ساز و کار سامانهای برای چکها مثبت است، اما ملاحظاتی برای اشخاص حقوقی، مراوده با بانکها به عنوان تضمین و ... وجود دارد که دربانک مرکزی یا در طبقه بندی این قانون باید در نظر گرفته شود تا مشکلی به وجود نیاید. بحث چک در مورد نیاز به نقدینگی یا مدیریت آن تاثیرگذار است، اما شرط آن خرید اعتباری افراد است. مادامی که کنترل بازار در دست نباشد و عرضه و تقاضا به مدیریت در نیاید، نوسانات قیمت هم وجود خواهد داشت و در این وضعیت خرید اعتباری ازچرخه معاملات حذف و نقدینگی رشد پیدا میکند.
فرزانی در ادامه افزود: کنترل نوسانات قیمت نیاز به آن دارد که سیاستهای اقتصادی در دست گرفته شود تا تعادل عرضه و تقاضا بهم نخورد تا به دنبال آن با افزایش تورم و رکود پول ملی مواجه نشویم.
این کارشناس اقتصادی درخصوص تاثیر طرح تامین مالی زنجیرهای بر مدیریت نقدینگی بیان کرد: تامین مالی زنجیرهای تولید موضوع خوبی است که پس از تفاهم نامه بین وزارت صمت و بانک مرکزی شروع شد. براساس آن شرکتهایی که در یک زنجیره تولید قرار میگیرند ازمواد اولیه تا مصرف کننده نهایی، تامین مالی میشوند و سرمایه در گردش آنها تهیه خواهد شد. وزارت صمت باید ساز و کار سامانه توسعه و تجارت را راهاندازی کند و فاکتورهای الکترونیکی توسط شرکتها به انتشار درآید و بانکها زنجیره را تامین مالی کنند.
وی در این باره اظهار داشت: در حال حاضر تعدادی از بانکها به صورت پایلوت پذیرفتهاند که این کار را انجام دهند و بانک ملی ایران در این کار پیشرو است و کارهایی هم در این خصوص انجام داده است. تامین مالی زنجیرهای در کاهش نیاز به نقدینگی میتواند موثر واقع شود، زیرا در چرخه حل و فصل میشود و کمک کننده خواهد بود.
فرزانی ضمن اشاره به وجود مشکلاتی در این مسیر ابراز کرد: مشکل این کار در عدم حل این مسئله بین بانکها است. از طرف دیگر تولید کنندهها، فعالان بازار و کسبه باید به استفاده از این ساز و کار علاقه بیشتری نشان دهند.