به گزارش خبرنگار ایبِنا، شاخص کل بورس برای تشکیل حباب تاریخی سه دوره تاریخی را طی کرد، دوره اول از تاریخ دوشنبه ۲۱ خرداد ۱۳۹۷ شروع شد و تا روز چهارشنبه ۱۸ دی ۹۸ ادامه یافت. در طی این مدت شاخص کل بورس از کانال ۹۵ هزار و ۹۱۵ واحدی تا کانال ۳۵۹ هزار و ۸۰۷ واحدی رشد کرد. یعنی طی ۳۸۳ روز معاملاتی ۲۷۵ درصد تقویت شد.
دور دوم رشد شاخص کل بورس از روز چهارشنبه ۱۸ دی ۹۸ شروع شد و تا تاریخ دوشنبه ۵ خرداد ۹۹ ادامه یافت و شاخص کل بورس طی ۸۵ روز معاملاتی ۱۵۶ درصد تقویت شد. در این دوره شاهد یک رشد شارپی و پس از آن یک اصلاح کوچک بودیم.
در این زمان «هیجانات در بین فعالان بازار سهام شروع شد»، بنابراین در موج دوم هشدار هیجانی شدن بازار سهام صادر شد.
دوره سوم از تاریخ دوشنبه ۵ خرداد ۹۹ شروع شد و تا دوشنبه ۲۰ مرداد ۹۹ ادامه یافت، شاخص کل بورس از کانال ۹۳۶ هزار و ۵۸۷ واحدی تا ارتفاع دو میلیون و ۸۰ هزار واحدی تقویت شد. در موج سوم شاخص کل بورس در طی ۴۹ روز معاملاتی ۱۲۶ درصد تقویت شد. در این دوره هیجانات کاذب به اوج خود رسید و اهالی بازار سهام فقط اخبار و رویداد‌های مثبت را می‌دیدند و به رویداد‌های منفی و همچنین به تحلیل‌های بنیادی شرکت‌ها کاملا بی توجه بودند. افرادی که الفبای بورس را نمی‌دانستند و دارایی‌های خود مانند خانه، زمین، خودرو و ... را به فروش می‌رساندند تا در بازار سهام سرمایه‌گذاری کنند، عنوان می‌کردند که «می‌خواهم بورس بخرم»، این جمله اوج بی اطلاعی مردم نسبت به بازار‌های مالی را نشان می‌دهد.
پیش از این برخی‌ها به علت «غلبه هیجانات» اقدام به خرید سهام در سقف قیمتی می‌کردند و پس از سقوط بازار سهام بخش زیادی از سرمایه خود را از دست داند، حال افراد دیگری سرمایه خودرا اعم از مسکن، خودرو و ... را به فروش می‌رسانند تا در بازار ارز سرمایه گذاری کنند، بدون این که هیچ گونه دانشی از بازار ارز داشته باشند. این افراد لازم است با بنیاد بازار ارز آشنا شوند و سپس اقدام به معامله دربازار کنند.
یکی از عوامل صعود و افت نرخ ارز در کشور‌ها به تولید و صادرات وابسته است. زیرا با افزایش صادرات، درآمد‌های ارزی افزایش می‌یابد و افزایش درآمد‌های ارزی سبب فشار بر بازار ارز خواهد شد و قیمت ارز را کاهش خواهد داد. در اینجا لازم است تا درآمد‌های ارزی کشور را بررسی کنیم تا دید بهتری به آینده بازار ارز به ما بدهد.
شواهد حاکی از ان است که صادرات غیر نفتی در کشور روند صعودی دارد، طبق آمار گمرک طی ۱۰ماهه اول سال ۱۴۰۱ حجم صادرات غیر نفتی به ۴۵ میلیارد دلار رسیده است که نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته با رشد ۱۲ درصدی مواجه شده است. یکی از دلایل افزایش حجم صادرات غیر نفتی «متنوع کردن بازار‌های صادراتی» کشور است.
رکوردشکنی در صادرات نفت
همچنین حجم صادرات نفتی در کشور حاکی از آن است که در ۱۰ ماهه نخست سال ۱۴۰۱، حدود ۱۸ درصد رشد صادرات داشتیم و آمار قطعی صادرات ما از ۴۵ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار عبور کرده است. بدین ترتیب دولت موفق شده است به بیشترین میزان رشد صادرات غیرنفتی کشور در طول ۱۰ سال گذشته دست یابیم. همچنین طبق آمار‌ها حجم صادرات نفت کشور به قبل از زمان خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ رسیده است.
بر اساس داده‌های مؤسسه کپلر (مؤسسه معروف تحلیلی آمار‌های کشتیرانی و حمل محموله‌های نفت خام)، صادرات نفت خام در نوامبر سال ۲۰۲۲ میلادی (آبان- آذر ۱۴۰۱) به حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه و در ماه دسامبر (آذر- دی ۱۴۰۱) هم به بالاترین سطح در ۴ سال گذشته رسیده است.
خبرگزاری بلومبرگ نیز طی گزارش‌هایی با تایید افزایش حجم صادرت ایران عنوان کرده است که تحریم‌های غرب علیه ایران ناکارآمد بوده است.
ایران به رده چهارم باشگاه بزرگان اوپک بازگشت
جایگاه ایران در رقابت‌های تنگاتنگ بین بزرگان سازمان اوپک در آخرین ماه سال ۲۰۲۲، پس از مدت‌ها انتظار یک پله بهبود یافت. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، ایران با تولید ۲.۷۲ میلیون بشکه نفت خام، رقیب خود کویت را پشت‌سر گذاشت و بر سکوی چهارمین تولیدکننده برتر سازمان اوپک تکیه زد.
افزایش صادرات نفت ایران در حالی صورت می‌گیرد که قیمت نفت به بالاتر از ۸۰ دلار در هر بشکه صعود کرده است.
سوئیفت بانکی ایران و روسیه متصل شد
تفاهم نامه همکاری ایران و روسیه با موضع اتصال پیام‌رسان‌های مالی دو کشور به امضاء رسید که در این راستا تبادلات مالی و بانکی دو کشور و ۱۳ کشور دیگر که در روسیه حضور دارند، تسهیل شد. بدین ترتیب از این به بعد شاهد بهبود تجارت ایران با سایر کشور ها خواهیم بود، در نتیجه واردات ارز بهبود خواهد یافت.
طبق آمار فوق، درآمد‌های ارزی ایران با شیب تند در حال افزایش است و دولت مشکلی در تامین ارز ندارد. در چنین شرایطی عقل حکم می‌کند که روند نرخ ارز کاهشی خواهد شد، اما برخی ها با خریدهای هیجانی خود سعی در تداوم افزایش نرخ ارز دارند تا سود بیشتری را کسب کنند، این افراد دیر یا زود همچون فعالان بازار سرمایه که اقدام به خرید حباب می کردند و این حباب ترکید و سقوط تاریخی بازار سهام ثبت شد، به زودی حباب بازار ارز نیز خواهد ترکید ور نرخ ارز به شدت کاهش خواهد یافت.
از طرفی رشد ۶۴ درصدی عرضه ارز به صورت حواله در سامانه نیما (۹ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل) که برای تمام نیاز‌های وارداتی کشور تامین می‌شود و رشد ۴۵ درصدی عرضه ارز به صورت اسکناس (۹ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل) که عموم نیاز‌های خدماتی و مسافرتی مردم به اسکناس دلار و یورو را تامین می‌کند و همچنین تایید گزارش منابع خارجی از جهش درآمد‌های ارزی ایران و اینکه ایران هیچ‌گونه کمبودی در تامین ارز ندارد، نشان می‌دهد افزایش نرخ ارز در ایران ریشه در انتظارات تورمی ناشی از اخبار منفی و هیجانات کاذب دارد، همان هیجاناتی که در موج سوم شاخص کل بورس روی داد؛ بنابراین از نظر بنیادی نرخ ارز در ایران دیر یا زود تعدیل خواهد شد و احتمال اینکه افرادی که در بازار ارز سرمایه‌گذاری کرده‌اند، با زیان سنگین از این بازار خارج شوند بسیار زیاد است.
در این بین عده‌ای سودجو به عنوان دلال از هیجانات کاذب مردم بیشترین استفاده را می‌برند. این هشداری است به افراد ناآگاه که امکان دارد مانند گذشته سرمایه خود را از دست بدهند. به همین دلیل لازم است تا به بنیاد بازار ارز بپردازیم تا مردم بهتر بتوانند در جهت‌گیری سرمایه‌گذاری‌های خود تصمیم گیری کنند.
شیوا راوشی؛ مدیرکل تجارت خارجی بانک مرکزی در واکنش به وضعیت بازار ارز و تامین نیاز‌های تجاری ارزی گفت: نرخ سازی‌هایی که در حال حاضر در بازار صورت می‌گیرد مبنای واقعی متناسب با مولفه‌های فرآیند تجارت کشور ندارد و فاکتور‌های غیرواقعی پشت این نرخ‌سازی‌ها وجود دارد. از طرف دیگر عمکلرد امسال نشان دهنده رشد حدود ۳۰ درصدی تامین نیاز‌های ارزی واردات نسبت به سال گذشته بوده است.
مدیرکل تجارت خارجی بانک مرکزی همچنین با اشاره به تجربه بازار سهام در سال‌های گذشته، گفت: نمونه مشابه بازار ارز کنونی را مردم عزیز در بازار سهام مرداد ۹۹ مشاهده کرده‌اند بنابراین باید از رفتار‌های هیجانی و واکنش به این وقایع پرهیز کنند که منجر به ضررشان نشود. به گفته وی، نرخ‌سازی‌های کنونی در بازار غیررسمی، به نظر کارشناسی ما کاملا حباب است و نباید نسبت به آن واکنشی نشان داده شود؛ بنابراین تامین نیاز‌های وارداتی واقعی کشور وضعیت کاملا ثابت و مشخصی دارد و حتی ارز هم بیشتر و با روند بهتر از قبل وجود دارد.
مرکز مبادله ارز و طلای ایران بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار از روز سه شنبه مورخ ۲ اسفندماه ۱۴۰۱ فعالیت رسمی خود را در حوزه معاملات ارزی (اسکناس و حواله) آغاز می‌کند. به نظر برخی از کارشناسان اقتصادی این موضوع موجب خواهد شد تا قدرت بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز افزایش یابد، بنابراین با شروع به کار مرکز مبادله ارز و طلا نرخ ارز روند کاهشی را تجربه خواهد کرد.
