به گزارش خبرنگار ایبِنا، روز پنجشنبه، دوم شهریور ماه ۱۴۰۲ ایران به عضویت دائمی گروه بریکس در آمد. این خبر بازتاب گستردهای در سطح کشور و جهان داشت. برخی بریکس را دروازهای برای خروج ایران از تحریمهای ظالمانه غرب و برخی نیز اعضای این گروه را قدرت اول اقتصادی، سیاسی و نظامی جهان در آینده خواندند. عدهای نیز گسترش بریکس را تغییر مناسبات تجاری از دلار به روشهای جایگزین و ریلگذاری جدیدی برای اقتصاد جهانی میدانند.
البته به جز ایران ۵ کشور دیگر نیز در روز پنجشنبه به طور دائمی به بریکس پیوستند. عربستان صعودی، آرژانتین، مصر، اتیوپی و امارات نیز در کنار ایران اعضای جدید بریکس هستند. البته عربستان قصد دارد برای عضویت در بریکس بررسی بیشتری را انجام دهد.
این گروه که متشکل از ۵ کشور برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است، ۴۲ درصد از جمعیت جهان، ۲۶ درصد از قلمرو جهان، بیش از ۱۴ درصد تولید ناخالص داخلی جهان و ۱۸ درصد از تجارت جهانی را تشکیل میدهد.
با عضویت اعضای جدید، گروهی در جهان توسعه پیدا کرده است که تقریبا یک سوم جمعیت سطح زمین و بیش از یک چهارم تولید ناخالص داخلی جهان را در بر میگیرد. با عضویت این شش کشور بریکس ۴۶ درصد از جمعیت جهان را تشکیل میدهد و سهم بیشتری از تولید اقتصادی جهان را خواهد داشت. بسیاری از کشورهای دیگر نیز برای عضویت در این گروه درخواست دادهاند و بریکس در حال تبدیل شدن به یکی از بزرگترین اجتماع کشورهای جهان است. این یعنی بریکس قدرت کافی برای ایجاد تغییرات بزرگ در نظم جهانی را خواهد داشت.
بنظر میرسد دنیا در حال حرکت به سمت رویکردی جدید است که در آن قدرتهای بزرگ تضعیف شده و قدرتهای چندگانه اقتصادی پدیدار میشوند و هژمونی غربی و آمریکایی به پایان خود نردیک میشود. قطعا این شرایط جدید به نفع کشور ایران است که اقتصاد آن سالها از اعمال تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی آمریکا ضربه خورده است.
بریکس با اینکه تشکیل شده از کشورهایی متنوع با اقتصادهای بزرگ و کوچک و دولتهایی اقتدارگرا و دموکراتیک است و اعضای آن تفاوتهای زیادی با یکدیگر دارند، اما رهبران این کشورها بر سر یک مسئله اعتقاد مشترکی دارند و آن هم اینکه نظام بین المللی که تحت سلطه دولتها و نهادهای غربی است به هیچ وجه منفعتی برای کشورهای در حال توسعه ندارد.
رئیس جمهور چین، شی جین پینگ که کشورش قدرتمندترین در گروه کشورهای غیرغربی است و یک چهارم اقتصاد جهان را در دست دارد، گفته است که «این گسترش عضویت تاریخی و یک نقطه شروع جدید برای همکاریها در بریکس است. این رویداد نیروی جدیدی را به سازوکار همکاری بریکس میبخشد و نیروی صلح و توسعه جهانی را تقویت میکند.»
جایگاه ایران از منظر ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک به گونهای است که برای رشد اقتصادی فرصتهای بیشماری پیشروی آن است و در دهههای اخیر تحریمها همواره مانعی برای شکوفایی کشور ایران بوده است.
عضویت در این گروه فرصت جدیدی را پیش روی ایران میگذارد که تحریمهای غربی را بیاثر کرده و در کنار اینکه از فرصت همکاری با کشورهای بریکس استفاده کند، دست برتری در مذاکرات برای از بین بردن تحریمها و شکوفایی بیشتر داشته باشد.
اعضای بریکس در نشست اخیر خود در کنار بررسی عضویت اعضای جدید درباره ایجاد «ارز جدید و سازوکاری جدید در پرداختها» صحبت کردند که این امکان برای کشورهایی که تحت تحریم هستند، اثرات بسیار خوبی دارد.
برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی با استفاده از فرصتهایی که در همکاری با یکدیگر در بریکس داشتند و به دلیل هزینههای پائین نیروی کار، جمعیت مطلوب و منابع طبیعی فراوان سالها در میان سریعترین اقتصادهای در حال رشد جهان قرار داشتند. حال این فرصت برای اعضای جدید به وجود آمده تا با استفاده از تمام ظرفیتهای خود و افزایش بهرهوری، رشد اقتصادی خود را ارتقاء داده و جایگاه خود را در میان کشورهای عضو بریکس تعیین کنند.