مجید افشاری‌راد؛ عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا با بیان اینکه نظام ارزی کشور ما «نظام ارزی شناور مدیریت شده» است، اظهار کرد: در واقع نظام ارزی تثبیت شده و شناور مدیریت شده داریم. بدین ترتیب نرخ ارز در کشور ما براساس مکانیزم عرضه و تقاضا به صورت آزاد تعیین نمی‌شود. به عبارت دیگر نرخ ارز تعادلی براساس عرضه و تقاضا نیست، چون دخالت‌هایی توسط مقامات پولی و ارزی کشور صورت می‌گیرد.
وی تصریح کرد: در ماه‌های اخیر، اقتصاد ایران با چالش‌های بزرگی از بمب‌گذاری کرمان و جنگ غزه گرفته تا شهادت رئیس جمهور مواجه بود و با توجه به اینکه نظام ارزی ما شناور مدیریت شده است، این موضوع موجب شد تا التهاب‌ها تاثیری بر بازار ارز نداشته باشد.
افشاری‌راد تصریح کرد: اگر مداخلات ارزی بانک مرکزی صورت نمی‌گرفت، بی ثباتی و یا جهش نرخ ارز تشدید می‌شد، به طوری که ممکن بود التهاب‌ها موجب جهش نرخ ارز تا تا کانال ۷۰ هزار تومان هم شود.
این اقتصاددان اظهار داشت: تلاطم و نوسانات نرخ ارز ممکن بود منجر به افزایش انتظارات در بازار ارز شود؛ اما بانک مرکزی با مداخلاتی که در بازار ارز انجام داد تا حدودی توانست آرامش نسبی در این بازار ایجاد کند. اگر این مداخلات انجام نمی‌شد، هم‌اکنون نرخ ارز در رقم‌های بالاتر قرار داشت؛ اما بازارساز موفق شد نرخ ارز را در کانال ۵۸ هزار تومان حفظ کند.
وی تاکید کرد: بانک مرکزی موفق شد نرخ رشد نقدینگی را از حدود ۴۰ درصد به حدود ۲۵ درصد کاهش دهد، همچنین موفق شد نرخ رشد پایه پولی را از ۴۵ درصد به حدود ۲۱ درصد برساند. کاهش این دو متغییر پولی به بانک مرکزی کمک کرد تا بهتر بتواند نرخ ارز را کنترل کند.
افشاری‌راد افزود: پایه پولی مجموع منابع و مصارف بانک مرکزی و به عبارت دیگرطرف دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی است. اگر پایه پولی افزایش یابد، حجم نقدینگی نیز اوج خواهد گرفت و شبه پول رشد می‌کند و در ادامه منجر به افزایش تقاضا می‌شود. وقتی تقاضا زیاد شد، رشد قیمت‌ها به وجود می‌آید و در نهایت این فرایند به رشد نرخ ارز منجر می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در پایان تاکید کرد: زمانی که نرخ تورم کنترل شود، انتظار می‌رود که نرخ ارز حقیقی هم افزایش یابد، یعنی قدرت رقابت پذیری کالا‌های داخلی در مقایسه با کالا‌های خارجی بیشتر می‌شود؛ بنابراین کنترل پایه پولی و کنترل نقدینگی بر قیمت کالا‌ها و خدمات داخلی اثر می‌گزارد و هرچقدر که پایه پولی بیشتر کاهش یابد، قدرت رقابت پذیری کالا‌های داخلی نسبت به کالا‌های خارجی نیز بیشتر می‌شود که در نهایت نرخ ارز حقیقی افزایش می‌یابد و زمانی که نرخ ارز حقیقی افزایش یابد، به افزایش صادرات، بهبود تراز تجاری و خوش‌بینی سرمایه گذاران نسبت به ورد سرمایه به کشور کمک می‌کند.
