مستند اختصاصی ایبنا؛
به گزارش ایبنا، محمدرضا عارف؛ معاون اول رئیس‌جمهور صبح سه‌شنبه (۱۰ مهرماه) برای شرکت در اجلاس روسای دولت‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا راهی ایروان پایتخت ارمنستان بود.
او که میهمان ویژه‌ی این نشست بود، به دعوت نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان رئیس دوره‌ای این اتحادیه به ایروان رفت تا ضمن سخنرانی در اجلاس سران، با مقامت کشورهای مختلف دیدار داشته باشد.
پیش از سفر اعلام شده بود که قرار است در این نشست، روند عضویت ایران در این اتحادیه‌ی اقتصادی منطقه‌ای که شامل کشورهای بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان می‌شود، به بررسی گذاشته شود.
بر اساس این گزارش، طبق اعلام دفتر معاون اول رئیس‌جمهور، قرار بود این سفر یک‌روزه باشد که به‌نظر می‌رسد به‌دلیل لغو موقت پرواز‌ها این سفر مقداری به‌طول و تأمل انجامید و شامگاه چهارشنبه اعلام شد که آقای عارف به کشور بازگشته است.
وی پیش از سفر، در فرودگاه مهرآباد تهران گفته بود دیدار‌های دو و چندجانبه با سران کشور‌ها و هم‌چنین محکومیت جنایات اسرائیل از اهداف سفر است. او تأکید کرده بود روند عضویت ایران در پیمان‌ها و سازمان‌های مهم منطقه‌ای و بین‌المللی ازجمله شانگ‌های و بریکس انجام شده و در این سفر پیشنهاد عضویت ما در این اتحادیه مجمعی مهم و بازار بزرگی در زمینه‌های تجاری و اقتصادی است، را اعلام خواهیم کرد.
بر اساس این گزارش، در سال‌های گذشته مذاکراتی بین ایران و کشورهای عضو این اتحادیه برای پیوند ایران و این اتحادیه صورت گرفته بود، اما دی‌ماه سال ۱۴۰۲ بود که ایران و کشورهای بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه و ارمنستان در مراسمی رسمی در سن‌پترزبورگ روسیه، موافقتنامه‌ی تجارت آزاد را به امضا رساندند.
یکی از موارد این موافقتنامه مبنی بر این است که طرفین تعرفه‌ها را برای ۸۷ درصد اقلام کالایی در مبادلات تجاری خود به‌صورت کامل حذف کردند. این موافقتنامه تأثیر بسزایی در تعاملات اقتصادی ایران با این کشور‌ها و صادرات کالا‌های مختلف دارد و می‌تواند ما را به بازاری بزرگ در منطقه متصل کند. اجرای این موافقتنامه، زمینه‌های مناسبی برای تقویت همکاری اقتصادی و افزایش مبادلات تجاری میان ایران و اعضای اتحادیه فراهم می‌کند و ایران و این کشور‌ها ظرفیت مشترک زیادی برای گسترش همکاری در تجارت، حمل و نقل و ترانزیت، گردشگری، زیرساخت و ... دارند.
در ادامه برنامه‌های این سفر معاون اول رئیس‌جمهور را می‌خوانید:
عارف صبح سه‌شنبه وارد ایروان شد و مورد استقبال گریگوریان معاون نخست‌وزیر ارمنستان قرار گرفت؛ معاون اول رئیس‌جمهور در اجلاس سران دولت‌های عضو اتحادیه طی سخنانی به بیان زمینه‌های همکاری ایران و کشورهای این اتحادیه پرداخت و گفت جمهوری اسلامی ایران با توجه به درخواست عضویت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، تمایل دارد مشارکت خود با کشورهای عضو را در سطح دوجانبه و چندجانبه به شکلی نظام‌مند گسترش بخشد.
عارف سپس در نشست نخست‌وزیران اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز سخنرانی داشت؛ وی در ابتدای سخنان خود به موضوع امروز آزادگان جهان، یعنی محکومیت جنایات اسرائیل در غزه و لبنان اشاره و تصریح کرد "متاسفانه شاهد آن هستیم که جامعه بین‌المللی با ناتوانی خود در برقراری آتش‌بس و جلوگیری از کشتار غزه موجب گسترش دامنه جنایات این رژیم در منطقه شده است. رژیم صهیونیستی نشان داده است که به هیچ یک از قوانین و مقررات بین المللی پایبند نیست و کوچک‌ترین تعهدی به انسانیت و حقوق بشر ندارد. تداوم این روند برای جمهوری اسلامی ایران قابل پذیرش نیست و لازم است هرچه سریعتر جامعه بین المللی نسبت به آن واکنش جدی نشان دهد. "
وی سپس به بیان ابعاد مزیت‌های کشورمان پرداخت و گفت جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد با توجه به ظرفیت‌های داخلی خود نظیر بیش از ۸۰ میلیارد دلار ظرفیت بالقوه تجارت با اعضاء اتحادیه، دارا بودن منابع سرشار نفت و گاز، مزیت ترانزیتی قابل اعتنا و توانمندی قابل توجه فنی مهندسی و نیروی انسانی، نقش فعال‌تری را در این اتحادیه بر عهده بگیرد.
عارف در ادامه اعلام کرد از همین رو، امیدواریم مقدمات عضویت ناظر جمهوری اسلامی ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا هر چه سریعتر فراهم شود.
معاون اول رئیس‌جمهور هم‌چنین در این سخنرانی اظهار داشت گام نخست جمهوری اسلامی ایران در جهت تقویت همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا با عقد موافقتنامه تجارت آزاد در سالی که گذشت به‌خوبی برداشته شد. ما پیش‌بینی می‌کنیم که این موضوع نقش موثری در توسعه روابط تجاری ما با اعضاء اتحادیه ایفا نماید. گام دوم نیز درخواست جهت عضویت ناظر در این اتحادیه است که امیدواریم با نهایی شدن آن در نشست جاری، تقویت بیش از پیش پیوند‌های سیاسی و اقتصادی ایران و کشورهای عضو اتحادیه رقم بخورد.
برنامه‌ی دیگر عارف، دیدار با نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان بود؛ وی در این دیدار سیاست خارجی دولت چهاردهم نسبت به همسایگان را اعلام کرد و گفت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر سیاست همسایگی، احترام به تمامیت ارضی و حسن همجواری با کشورهای همسایه استوار است.
پاشینیان نیز بیان کرد افزایش ارتباطات با جمهوری اسلامی ایران برای ارمنستان بسیار مهم است و مصمم هستیم مناسبات خود با ایران و حراست از این روابط خوب و عمیق را توسعه دهیم.
معاون اول رئیس‌جمهور کشورمان در ادامه برنامه‌های این سفر، در ملاقات با «عبدالله نعمتویچ عارفوف» نخست‌وزیر ازبکستان اظهار داشت دو کشور همکاری‌های بسیار زیادی در سازمان همکاری‌های شانگ‌های داشته‌اند که برای تعمیق و گسترش این روابط فعال شدن بخش خصوصی دو کشور اهمیت اساسی دارد و در این راستا از سفر وزیر حمل و نقل ازبکستان به ایران استقبال می‌کنیم.
نعمتویچ عارفوف نیز گفت افق ۵ میلیارد دلاری برای توسعه روابط با ایران را در نظر داریم و مصمم هستیم روابط دو کشور بویژه در حوزه حمل و نقل، تجارت، ترانزیت و انرژی گسترش یابد.
محمدرضا عارف در ادامه‌ی برنامه‌های سفر به ایروان، با نخست‌وزیر قرقیزستان و دبیرکل اتحادیه اوراسیا دیدار و گفتگو کرد.
وی در این دیدار‌های جداگانه اظهار داشت افزایش ارتباطات متقابل جمهوری اسلامی ایران و اعضای اتحادیه اوراسیا فرصتی مناسب برای رشد اقتصادی بر مبنای سیاست برد-برد است که باید روابط دوجانبه و چندجانبه برای تحقق اهداف این اتحادیه گسترش یابد.
دبیرکل اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز اعلام کرد با عضویت ایران در این اتحادیه به عنوان عضو ناظر ظرفیت بالای اقتصادی در این اتحادیه بوجود خواهد آمد.
دیدار با ایرانیان مقیم، تقریباً از جمله برنامه‌های سفر مسئولان عالی کشورمان به هر کشوری است. سفر عارف به ارمنستان نیز از این قاعده مستثنی نبود و وی در مسجد جامع کبود ایروان به دیدار ایرانیان رفت و گفت در دهه‌های پس از انقلاب اسلامی از توسعه و آموزش زبان فارسی در کشورهای همسایه و منطقه غفلت کردیم و با توجه به وجوه مشترک فرهنگی با حوزه تمدنی منطقه به‌ویژه آسیای میانه که زبان فارسی را می‌فهمند، اما در طول زمان به‌دلیل کم‌کاری‌ها به فراموشی سپرده شده است، خود را مسئول توسعه و احیای زبان فارسی می‌دانیم.
وی در ادامه به اشتراکات ایران و ارمنستان اشاره کرد و اظهار داشت نزدیکی فرهنگی ایران با مردمان کشورهای منطقه به حدی است که ارمنیان داخل کشور کوچک‌ترین اختلافی با مسلمانان ندارند و تا جایی که مراسم‌های مهم مذهبی شیعیان همانند عاشورا را گرامی می‌دارند.
معاون اول دولت چهاردهم هم‌چنین گفت ارمنستان جایگاه ویژه‌ای در مناسبات بین المللی جمهوری اسلامی ایران دارد و هیچگاه با همسایه شمالی خود اختلافی نداشتیم و پروژه‌های مشترک نیز با وجود پیچیدگی‌ها باید هرچه سریعتر نهایی و اجرایی شود.
تمامی دیدار‌های عارف در روز سه‌شنبه ۱۰ مهرماه، یک‌روز قبل از عملیات وعده صادق ۲ و موشکی موشکی سپاه به اسرائیل صورت گرفت.
شامگاه چهارشنبه بود که خبر بازگشت معاون اول رئیس‌جمهور اعلام شد؛ وی درباره‌ی عملیات موفق موشکی سپاه علیه مواضع رژیم صهیونیستی تصریح کرد این عملیات پاسخ به یک مطالبه جدی مردم کشور و انتقام از خون‌های ریخته شده مهمان عزیز ما، شهید اسماعیل هنیه و شهید سیدحسن نصرالله بود.
وی هم‌چنین گفت امیدواریم رژیم صهیونیستی از پاسخ جمهوری اسلامی ایران درس عبرت گرفته و از شیطنت دست بردارد در غیر این صورت رزمندگان اسلام پاسخ جدی‌تری را به آن‌ها خواهند داد.
معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به برنامه‌های خود در این سفر بیان کرد در ماه‌های گذشته در ارتباط با کشور‌هایی که در حوزه تمدنی ایران قرار دارند در همه زوایای اقتصادی، فرهنگی، فنی مهندسی به این نتیجه رسیدیم که در اتحادیه اقتصادی اوراسیا عضو شویم و به عنوان عضو مدعو در اجلاس شرکت کردیم.
عارف هم‌چنین از عضویت ایران به عنوان ناظر در این اتحادیه خبر داد و گفت: در این اجلاس با عضویت ناظر ما موافقت شد و در نشست بعدی سران که در چند ماه آینده برگزار خواهد شد، این عضویت رسما اعلام خواهد شد.
