هادی اخلاقی در گفتگو با خبرنگار ایبِنا، در خصوص اجرای مصوبه جدید نرخ سود بانکی که از یازدهم شهریورماه سال جاری در شبکه بانکی کشور عملیاتی شده است، گفت: بانک مرکزی از یازدهم شهریورماه سال جاری تکلیفی را برای نظام بانکی مشخص کرد که طی آن باید طبق نرخ های مصوب شورای پول و اعتبار، نرخ سود روزشمار با سقف ۱۰ درصد و بلندمدت یکساله ۱۵ درصد در همه بانک ها رعایت شده و با این نرخ ها سپرده پذیری صورت گیرد.
مدیرعامل بانک ملت با اشاره به اینکه خارج از این چارچوب نباید اقدامی صورت بگیرد، اظهارداشت: با توجه به تمهیدات ارزشمند بانک مرکزی، دغدغه های نظام بانکی از جهت خروج منابع به خوبی پیش بینی شده و اگر بانک ها با کسری منابع مواجه شوند، بانک مرکزی نسبت به تامین نیاز مالی آنها اقدام خواهد کرد.
حذف رقابت‌های ناسالم از بانک‌ها
اخلاقی ادامه داد: از اینرو همه بانک ها نسبت به اصلاح نرخ سود سپرده ها با دو نرخ اعلام شده اقدام کردند. تصور من این است که با اقدام بانک مرکزی، ثباتی در سپرده های نظام بانکی به وجود آید و این اقدام می تواند کمک کند که بانک ها با اطمینان بیشتری نسبت به سررسید منابع خود، اقدام به پرداخت تسهیلات کنند و از سویی نیز باعث تقلیل نرخ تمام شده پول در نظام بانکی می شود.
کاهش نرخ سود سپرده‌ها شرایط تقلیل نرخ تمام شده پول در نظام بانکی را فراهم می‌کند
وی تاکید کرد: این موضوع (اصلاح نرخ سود بانکی) در سال اقتصاد مقاومتی مورد تاکید دولت تدبیر و امید بوده و به عنوان یک سیاست محوری از سوی بانک مرکزی مورد تاکید قرار گرفت. در عین حال، لازم است این اقدام تداوم داشته باشد و به نظر می رسد تاکنون نیز نظام بانکی با این موضوع همراهی خوبی داشته است.
مدیرعامل بانک ملت گفت: با توجه به اطلاع رسانی کاملی که صورت گرفته و همچنین تغییر برخی سپرده ها و تجدید قراردادها، دیگر نباید دغدغه ای وجود داشته باشد، اما آیا ممکن است دوباره رقابت ناسالمی در بین بانک ها ایجاد شود؟ باید گفت، به نظر می رسد همه دلایلی که موجب شکل گیری رقابت ناسالم می تواند باشد، با تمهیدات بانک مرکزی برداشته شده است.
اخلاقی اظهارداشت: بنابراین دیگر دلیلی برای شکل گیری رقابت ناسالم وجود ندارد و امیدواریم با اتفاقاتی که طی هفته های اخیر و بعد از اجرایی شدن نرخ های جدید افتاده، شاهد ثبات و آرامش در نظام پولی کشور، به ویژه در شبکه بانکی باشیم.
وی درباره چالش های فعلی نظام بانکی از جمله وجود دارایی های منجمد، نحوه تامین منابع، سودهای غیرواقعی احتمالی در ترازنامه ها، رقابت با موسسات غیرمجاز، بنگاه داری و ... و راهکارهایی که برای خروج نظام بانکی از این نوع چالش ها وجود دارد، گفت: درباره چالش های نظام بانکی باید گفت بیش از ۹۰ درصد تامین مالی برای فعالیت های مختلف در حال حاضر از طریق بانک ها صورت می گیرد.
چالش‌های نظام بانکی
مدیرعامل بانک ملت تاکید کرد: این موضوع نشان دهنده اهمیت و بار سنگین بر دوش نظام بانکی است؛ همچنین نشانگر این است که مهم ترین چالش در حال حاضر برای نظام بانکی، قدرت تسهیلات دهی بانک ها است. دارایی های منجمد و غیرمولد و وجود تسهیلات غیرجاری که از ادوار گذشته به جا مانده، سبب شده که نظام بانکی در پرداخت تسهیلات با محدودیت هایی مواجه باشد.
به گفته اخلاقی، اما اینکه این چالش ها چگونه می تواند حل شود؟ باید گفت با توجه به سیاست های وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی و اولویت هایی که در حال حاضر برای نظام بانکی در نظر گرفته شده، همه بانک ها به سمتی می روند که بتوانند هر چه سریعتر دارایی های منجمد و دارایی هایی که بعضا به صورت قهری به آنها انتقال پیدا کرده و در اثر مطالبات مشتریان اعم از دولت و شرکت های وابسته به آن بوده و یا مشتریان حقیقی و حقوقی غیردولتی بدهی داشته و به دلیل ناتوانی در بازپرداخت بدهی ها به بانک ها منتقل شده، را حل و فصل کنند.
وی تصریح کرد: از اینرو انتقال دارایی های ثابت به دلیل اینکه در شرایط موجود از قدرت نقدشوندگی پایینی برخوردار است باعث محدودیت در منابع بانک ها شده است. از سویی بحث بالا بودن مطالبات غیرجاری بانک ها هم یک دغدغه محسوب می شود؛ البته در سال های اخیر نسبت مطالبات معوق و مشکوک بانک ها به کل تسهیلات پرداختی، روند کاهشی داشته ولی جا دارد برای رسیدن به استانداردهای بین المللی تلاش بیشتری صورت بگیرد.
پس از اجرایی شدن کامل مصوبه شورای پول و اعتبار در زمینه نرخ سود سپرده‌ها، در گام بعد می‌توان اقدامات تعدیلی در نرخ سود تسهیلات را نیز دنبال کرد
مدیرعامل بانک ملت اظهارداشت: امیدواریم با حمایتی که قانونگذار و بانک مرکزی از نظام بانکی به عمل می آورد بتوانیم در حوزه بانکی با شتاب بیشتری عمل کنیم و قدرت تسهیلات دهی افزایش یابد. از سویی نیز صورت های مالی بانک ها را شفاف تر کنیم که بانک ها بتوانند در تعاملات بین المللی به دلیل داشتن صورت های مالی شفاف، با استقبال بیشتری مواجه شوند.
اجرای مصوبات شورای پول و اعتبار
اخلاقی در این خصوص که بعد از کاهش نرخ سود سپرده ها و وجود فاصله ۳ درصدی بین نرخ سود سپرده ها و تسهیلات، آیا زمان کاهش نرخ سود تسهیلات نیز فرا رسیده است؟ گفت: بانک ها درباره نرخ های موجود و مصوبات شورای پول و اعتبار توافقاتی را داشته اند و قرار بود این مصوبات عملیاتی شوند.
به گفته وی، به دلیل وجود برخی از موانع امکان اجرایی شدن دقیق سپرده گیری با نرخ های مصوب شورای پول و اعتبار عملا پس از تصویب آن در شورای پول و اعتبار تا یکماه گذشته فراهم نشده بود، ولی امروز بانک مرکزی اجرایی شدن این نرخ ها را در دستور کار خود قرار داده است.
این مقام ارشد در نظام بانکی کشور تصریح کرد: در شرایط فعلی مدنظر است ابتدا نرخ های سود سپرده ها که قبلا به صورت کامل رعایت نمی شد، طبق مصوبه شورای پول و اعتبار عملیاتی شود و بعد از آن طبیعتا نرخ مربوط به سود تسهیلات اجرایی شود و در گام بعد زمانی که فرصت لازم برای آن فراهم شود، می توان درباره تعدیل نرخ سود تسهیلات پرداختی نیز تصمیم گیری کرد.
اخلاقی ادامه داد: بنابراین من فکر می کنم بانک ها در این مرحله نیاز دارند تا مصوبه شورای پول و اعتبار در زمینه نرخ سود سپرده ها رعایت شود تا قیمت تمام شده پول در بازار پول و نظام بانکی به حداقل مورد انتظار برسد و بعد از انتظام بخشی به حوزه جذب سپرده ها، طبیعتا می توان در زمینه نرخ سود تسهیلات نیز اقدامات تعدیلی را در پیش گرفت و اجرایی کرد.
