علی صالح‌آبادی در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا در خصوص تحریم‌ها و تغییراتی که باید در سیاست‌های ارزی کشور، ایجاد شود، اظهار داشت: در حوزه ارز در کشور چند بحث مطرح که یکی حواله‌های ارزی و دیگری اسکناس ارزی است. ازاین‌رو در حوزه حواله‌های ارزی، سامانه نیما راه‌اندازی شده است که راهکار خوبی برای عرضه ارز صادرکنندگان غیرنفتی و خرید آن از سوی واردکنندگانی است که در اولویت دوم قرار دارند.
وی افزود: البته کالای اساسی و دارو نیز با ارز ۴۲۰۰ تومانی که ارز نفت است، تأمین می‌شود.
صالح‌آبادی یادآور شد: در حوزه اسکناس‌های ارزی که در بازار آزاد خریدوفروش می‌شود، بانک مرکزی موارد مصرف و میزان آن را به‌صورت مشخص اعلام کرده و مستندات آن نیز تعیین‌شده است. اما به دلیل این‌که مبنای نرخ ارز در میان مردم همان نرخ بازار آزاد است، این نرخ مبنا قرارگرفته است.
وی افزود: این در حالی است که قیمت حواله‌های ارزی در حدود ۹ هزار تومان و حجم عمده معاملات و بیش از ۹۰ درصد آن، با این نرخ انجام می‌شود و در حدود ۳ درصد معاملات ارزی به‌صورت اسکناس انجام می‌شود.
تعادل در بازار ارز بااطلاع رسانی از درصد حجم معاملات در سامانه نیما
مدیرعامل بانک توسعه صادرات خاطرنشان کرد: بهترین راهکار در این شرایط به‌منظور ایجاد تعادل در بازار و متعادل شدن قیمت کالاها این است که درصد حجم معاملاتی که در سامانه نیما انجام می‌شود به همراه قیمت‌های آن، به‌صورت شفاف به مردم اعلام و در کنار آن درصد حجم معاملات با اسکناس ارز و نرخ آزاد نیز به مردم اطلاع‌رسانی شود.
صالح‌آبادی گفت: با این رویکرد مردم مطلع می‌شوند که تخصیص ارز برای واردات عمده کالاها به کشور با ارز ۴۲۰۰ تومانی و یا ارز در حدود ۹ هزارتومانی است و این آگاهی به‌طورقطع بر نرخ دلار آزاد و همچنین قیمت کالاها در بازار تأثیرگذار است و آن را کاهش می‌دهد.
فروش بخشی از ارز سامانه نیما به‌صورت اسکناس به بانک‌ها و صرافی‌ها
وی پیشنهاد داد: به‌منظور ایجاد تعادل در نرخ‌ها در بازار اگر بخشی از ارز غیرنفتی که در سامانه نیما عرضه می‌شود، از سوی بانک‌ها و صرافی‌ها خریداری شود و معادل آن اسکناس به داخل کشور آورده شود و به نرخ آزاد در بازار آزاد عرضه شود نقش مؤثری در کاهش قیمت‌ها دارد و نرخ‌ها به‌مرور و در ظرف چند روز روند کاهشی در پیش می‌گیرد.
صالح‌آبادی در پاسخ به این پرسش که چه راهکاری برای ورود ارزهای خانگی به بازار وجود دارد، گفت: شکل‌گیری سپرده‌های ارزی در بانک‌ها با ضمانت بانک مرکزی و اختصاص سود ارزی به این سپرده‌ها بهترین راهکار در این بخش است.
مدیریت ورودی و تقاضای ارز در بازار
مدیرعامل بانک توسعه صادرات در خصوص شدت گرفتن تحریم‌ها و تغییرات لازم در سیاست‌های ارزی گفت: مدیریت ورودی ارز و تقاضا برای آن در بازار با شدید شدن تحریم‌ها علیه ایران از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود.
وی افزود: به‌منظور تحقق این هدف، باید در بخش‌هایی که کالای ایرانی تولید می‌شود، واردات کالاهای لوکس خارجی ممنوع شود و بر روند این کار نیز نظارت دقیقی برای وارد نشدن کالاهای غیرضروری به کشور صورت گیرد.
صالح‌آبادی تصریح کرد: یکی از مزیت‌های کشور، تولید داخلی در حوزه‌های غذایی، کشاورزی و حتی لوازم‌خانگی موردنیاز مردم است. ازاین‌رو باید وارد منحصر به کالاهای اساسی، دارو و مواد اولیه کارخانه‌های داخلی شود. زیرا با توجه به تولیدات داخلی باید واردات کالاهای غیرضروری را محدود کرد و با این رویکرد، میان عرضه و تقاضای ارز تناسب ایجاد و آن را مدیریت کرد.
وی تصریح کرد: در چند سال گذشته و قبل از برجام، تحریم‌هایی مشابه آنچه قرار است اعمال شود، بر کشور حاکم بود و تحریم‌های جدید مشابه آنچه است که در سال ۹۰ و ۹۱ بر کشور اعمال‌شده بود. زیرا بر اساس مصوبات قرار است همان تحریم‌های که قبل از برجام بود، دوباره اجرایی شود.
مشارکت بخش خصوصی در صادرات نفت
صالح‌آبادی با اشاره به سازوکارهایی که در آن دوران مورداستفاده قرار می‌گرفت، اظهار داشت: با اعمال سازوکارهای مشابه البته با تغییراتی که در سطح دنیا اتفاق افتاده، می‌توان کشور را در این شرایط به نحو مناسب اداره کرد. یکی از این سازوکارها در حوزه نفت با توجه که برخی از کشورهای خریدار نفت ایران، حجم خرید خود را کاهش داده‌اند، مشارکت بخش خصوصی در صادرات نقت است.
مدیرعامل بانک توسعه صادرات یادآور شد: یکی از ظرفیت‌هایی هم که در دوره گذشته از آن استفاده نشد، بحث بورس انرژی است که با فروش نفت از طریق بورس انرژی به بخش خصوصی، صادرات نفت می‌تواند با سازوکارها و ارتباطات این بخش در شرایط تحریم تسهیل شود.
سوآپ نفتی با کالاها
وی تصریح افزود: سوآپ نفتی با یکسری کالاها در برخی از کشورها راهکار دیگری است که می‌تواند مورت توجه قرار گیرد. از این سازوکارهایی برای فروش محصولات ایران در خارج از کشور در دوران تحریم نیز وجود دارد.
جایگزین ابزارهای دیگر با مبادلات بین‌المللی با قطع سوئیفت
وی همچنین در خصوص بسته شدن سوئیفت و راهکارهای جایگزین آن، خاطرنشان کرد: ابزارهای مختلفی برای جایگزینی با سوئیفت وجود دارد، مانند تابلوهای رمزدار، تکست و سایر ابزارها که با ورود فناوری‌های نوین مانند بلاک چین، به‌طور یقین قطع سوئیفت نمی‌تواند خللی در معاملات ایران با کشورهای خارجی ایجاد کند.
مدیرعامل بانک توسعه صادرات یادآور شد: نهادهای ذی‌ربط در حال بررسی فناوری بلاک چین و کاربرد آن در معاملات بین‌المللی هستند. ازاین‌رو با شدید شدن تحریم‌ها علیه ایران و محدودیت‌هایی که ایجاد می‌شود، ایران بازهم می‌تواند به فعالیت‌ها و مراودات خود با دیگر کشورها ازجمله کشورهای اروپایی ادامه دهد. تنها شرایط برای این تعاملات سخت‌تر می‌شود.
