یک اقتصاددان یکی از دلایل اینکه در ۵۰ سال گذشته نتوانسته ایم تورم را کنترل کنیم، عدم استقلال کافی بانک مرکزی دانست و گفت: بانک مرکزی نتوانسته سیاست های پولی خود را فارغ از سیاست های مالی و... کشور اتخاذ کند و به همین دلیل در حال حاضر جزو ۵ کشور در دنیا هستیم که تورم بالا دارند.
وحید شقاقی شهری در گفتوگو با ایبِنا تصریح کرد: عدم استقلال کافی بانک مرکزی و نبود هماهنگی بین سیاست های پولی و سایر سیاست ها از مشکلات اصلی اقتصاد است که دلیل آن هم لوایح و طرح هایی است که در دولت و مجلس بدون هماهنگی سیاست های پولی با دیگر سیاست ها اتخاذ میشود.
وی با بیان اینکه مجلس وظیفه قانونگذاری را برعهده دارد و طرح هایی را ارائه میدهد که پس از بررسیهای لازم به تصویب میرسد، افزود: دولت باید لایحه ارائه دهد تا در مجلس بررسی و تصویب شود و به عنوان قانون به دولت ابلاغ کنند. وقتی دولت لوایح خود را به ویژه لوایحی که اقتصادی هستند را مطرح میکند اصولا در هیات دولت هماهنگیهایی باید صورت گیرد، اما به تازگی شاهد هستیم که مجلس مکررا طرح های مختلف ارائه میدهد و زمانی که طرح تبدیل به قانون میشود بدون هماهنگی لازم بین سیاست های مالی و پولی و ارزی و تجاری بوده و از سوی دیگر لایحه هایی که دولت مطرح میکند هماهنگ با سیاست های پولی بانک مرکزی نیست.
این اقتصاددان گفت: این اتفاقات باعث میشود استقلال بانک مرکزی بیشتر زیر سوال برود مانند طرحهایی که اخیرا مجلس درباره جوانی جمعیت یا جهش تولید مسکن ارائه داده که بار مالی دارد. هرگونه تخطی جایگاه و استقلال بانک مرکزی به منزله به هم خوردن سیاست های پولی و هدفگذاری های بانک مرکزی و تعادل و تراز نظام بانکی و مشکلات عدیده ای که در آینده رخ خواهد داد، میَشود.
شقاقی ادامه داد: در حال حاضر با این اتفاقات استقلال بانک مرکزی بیشتر خدشه دار خواهد شد که در این صورت نمیتواند کنترلی بر مسائل مختلف و هدفگذاری هایی که در نظر دارد، داشته باشد.
وی تاکید کرد: در این شرایط پیشنهاد این است که مجلس به این صورت وارد بحث تعدد طرح نویسی نشود و اجازه دهد که دولت لایحه بدهد که طبیعتا دولت هم باید حتما سیاست های پولی را مدنظر قرار دهد و هماهنگیهای لازم انجام شود که حداقل استقلال بانک مرکزی را حفظ کند.
این اقتصاددان با بیان اینکه هر طرحی که مجلس میدهد بار مالی دارد که بر بانک مرکزی تحمیل میشود، اظهار کرد: یکی از منابع تامین بار مالی نظام بانکی بوده که در صورت فشار بر آن، استقلال و هدفگذاری بانک مرکزی را برهم میزند. همچنین اگر دولت لایحه ای می دهد قطعا باید نظر بانک مرکزی را جویا شود که اگر در هر طرح و لایحه ای بانک مرکزی متوجه شود هدفگذاریهایش دچار مشکل میشود بتواند قدرت مقاومت را داشته باشد و در مقابل طرح هایی که مناسب نیست مقاومت کند.
شقاقی گفت: دلیل این امر این است که طرح هایی که مجلس ارائه میدهد بار مالی دارد که بخش عمده آن به بانک مرکزی و سیستم بانک ها تحمیل میشود و در لوایحی هم که دولت اراده میدهد هماهنگی بین سیاست ها و هدفگذاری بانک مرکزی ملاحظه نمیشود.
وی تاکید کرد: هرچقدر استقلال بانک مرکزی خدشه دار شود به این مفهوم است که هدفگذاری های بانک مرکزی محقق نخواهد شد که در این صورت شاهد رشد نقدینگی و رشد پایه پولی و به دنبال آن تورم و بیانضباطی های بانکی و به هم خوردن ترازنامه های نظام بانکی خواهیم بود.
این اقتصاددان گفت: استقلال بانک مرکزی میتواند بر روی متغیرها و شاخص های پولی هدفگذاری کند و به واسطه این هدفگذاری میتواند تورم را تا حدودی کنترل کند، اما متاسفانه در حال حاضر وضعیت کشور ما این است که کاملا استقلال بانک مرکزی از بین رفته است. به ویژه در سال اخیر شاهد بودم که طرح نویسی در مجلس زیاد شده و از این موضوع نگرانم چرا که هرچقدر طرح بیشتری نوشته شود هماهنگی بین سیاست های پولی و مالی و سیاست های دیگر نیز کمتر میشود.
به گفته شقاقی، در طرح های مجلس و سپس لوایح دولت باید تلاش شود که استقلال بانک مرکزی حفظ شود، در غیر اینصورت امکان کاهش تورم ممکن نیست.