وحید شقاقی شهری، استاد دانشگاه خوارزمی در گفتگو با خبرنگار ایبِنا؛ با بیان اینکه اقتصاد ایران کمترین بدهی خارجی را دارد گفت: میزان بدهی خارجی ایران کمتر از ۷ میلیارد دلار است، که میتوان از این میزان نسبت به ۱۳۰۰ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی چشمپوشی کرد.
وی ادامه داد: شاخص بعدی نسبت بدهیهای شرکتهای دولتی و دولت به تولید ناخالص داخلی است که میزان این نسبت حدود ۳۰ درصد محاسبه شده، یعنی در مقیاس جهانی عدد پایینی محسوب میشود، بنابراین این دو شاخص و سایر شاخصهای حیاتی نشان دهنده این هستند که اقتصاد کشورمان در شرایط تحریمی درگیر استثمار و سر رسید بدهیها خارجی نخواهد شد.
استاد دانشگاه خوارزمی بیان کرد: میانگین جهانی بدهی داخلی به تولید ناخالص داخلی کشورها، بالای ۱۰۰ است، به عنوان مثال در کشور ژاپن ۲۷۰ درصد از GDP را بدهی تشکیل میدهد یا بسیاری از کشورهای توسعه یافته بالای ۱۰۰ درصد بدهی داخلی دارند. بدهی داخلی بالای ۷۰ درصد اقتصاد کشور را وارد ناحیه خاکستری میکند در حالی که این عدد برای کشور ما زیر ۳۰ درصد است.
وی افزود: بدهیهای خارجی کشورهایی مانند ونزوئلا، یونان و اسپانیا بالا است، بنابراین وقتی این کشورها درگیر تکانههای منفی و تورم میشوند اقتصاد آنها بهم میریزد درحالی که این نسبت برای کشور ما ۶ درصد است.
شقاقی با بیان اینکه نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی ۷۰ درصد است، گفت: این شاخص نیز نشان میدهد که شرایط اقتصاد کشور غیر قابل کنترل نیست، همچنین گفتنی است که حدود ۵۰ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی را صادرات فرآوردههای نفتی و مشتقات نفتی تشکیل میدهد که تحریم آن کار سختی است، بنابراین شرایط اقتصاد ایران قابل مدیریت است و خارج از کنترل نیست، پس میتوانیم موضوع ارز را نیز مدیریت کنیم.
وی با بیان اینکه قدرت دلاری نقدینگی به ۱۲۰ میلیارد دلار رسیده است، تاکید کرد: اگر قدرت دلاری نقدینگی را حساب کنیم به کمترین میزان در ۱۰ سال اخیر رسیده است، در سال ۹۶ قدرت دلاری نقدینگی ما حدود ۳۸۰ میلیارد دلار بود که الان به ۱۲۰ میلیارد دلار رسیده است.
شقاقی ادامه داد: دلار ۵۰ هزار تومانی برای ورود به سوداگری افراطی ریسک بالایی دارد و هر کسی که در این اقتصاد در حال سوداگری افراطی است، باید ریسک آن را بپذیرد، چون امکان دارد هر لحظه شرایط شکننده شود، ولی انتظارات تورمی نیز میتواند فضا را ملتهب کند.
استاد دانشگاه خوارزمی گفت: تمامی عوامل نشان میدهد که باید بازار آزاد را بپذیریم و بانک مرکزی در این بازار دخالت کند. ممکن است انحراف قیمت دلار از قیمت واقعی خودش و قیمت معامله آن در بازار آزاد دروغین باشد، اما باتوجه با شاخصها و پذیرش بازار آزاد بانک مرکزی توان کنترل بازار ارز را دارد.
وی ادامه داد: امروز مرکز مبادله ارزی راه اندازی شد و بانک مرکزی در حال تلاش است که بازار آزاد را کنترل کند و از رهبری این بازار در مسائل ارزی و اقتصادی جلوگیری کند. بخش عمده نیازهای ارزی مثل مسافرتی و تحصیلی به غیر از کالاهای ضروری در این مرکز تامین میشود، علاوه بر آن در بحث واردات کالاهای مختلف نیز تامین ارز از این مرکز صورت میگیرد.
شقاقی بیان کرد: زمانی که کشف قیمت با یک مکانیزم شفافی در عرضه و تقاضا صورت میگیرد صادرکنندگان نیز تمایل دارند ارز حاصل از صادرات خود را در مرکز مبادله صادر کنند که این امر به نفع اقصاد است و رانت را نیز از بین میبرد، بنابراین وجود مرکز مبادله در این شرایط میتواند مفید و اثر بخش باشد.
وی افزود: اگر بانک مرکزی به دنبال کارآمدی این مرکز است باید تلاش کند با همکاری دیگر نهادهای اقتصادی و نظارتی جلوی قاچاق کالا را بگیرد، چون بخشی از نیاز ارزی کشور به دلیل قاچاق کالا است.
استاد دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه باید حساب سرمایه مدیریت شود، گفت: در کنار موضوع ارز درحساب جاری باید خروج سرمایه از اقتصاد نیز مدیریت شود، همچنین اگر میخواهیم ارز را مدیریت کنیم باید ریال را مدیریت کنیم و به دنبال حکمرانی ریال مبتنی بر اسناد باشیم.
وی در پایان تاکید کرد: مرکز مبادله ارز از صف مردم در برابر صرافیها میکاهد و هرکس که نیاز واقعی دارد میتواند به این مرکز مراجعه کند، همچنین با ایجاد این مرکز، خریداری و سودجویی از کارت ملی افراد برای دریافت ارز کنترل میشود، بنابراین سوداگری کاهش مییابد.