به گزارش خبرنگار ایبِنا، در بخش سوم از مجموعه مقالات "ریل گذاری در مسیر تحقق منویات رهبری در سال جدید" به سراغ تبیین و بررسی منویات اقتصادی مقام معظم رهبری در باب موانع جهش تولید و تحول اقتصادی در سال جدید می‌رویم.
منویات مقام معظم رهبری در باب موانع جهش تولید، همواره یک بعد مهم اقتصادسیاسی دارد که می‌بایست در سال جدید و در جهت تحقق شعار سال ۱۴۰۲، مورد توجه پژوهشگران، دانشگاهیان و متولیان امر قرار گیرد:
از منظر رهبری، رونق و جهش تولید در برخی کشورها، به طور عمده در شرایط کمبود و فشار رخ داده است. حال در ایران، به واسطه تغذیه دولت‌ها از درآمد‌های نفتی، نوعی درآمد و رفاه حداقلی در جامعه ایجاد شده و حتی در مواقعی به "بیماری هلندی " دامن زده شده که پیامد آن، ایجاد شرایط رفاه نسبی است، درحالی که ظرفیت‌های تولیدی کشور فاقد توانایی لازم برای ایجاد این رفاه است؛ بنابراین، ترجیح داده می‌شود که نیاز‌های بازار مصرف داخلی از طریق واردات پاسخ داده شود و این غلط است.
رهبری معظم انقلاب در دیدار نوروزی خود با آحاد ملت در تاریخ ۱ فروردین ۱۴۰۲ در مشهد، به طور مبسوط، دولتی بودن اقتصاد را یکی از چالش‌های جهش تولید اعلام فرمودند که به واسطه ارتزاق بی‌رویه دولت‌های جمهوری اسلامی ایران از منابع نفتی در طی سالیان گذشته بوجود آمده است.
معظم له معتقدند در اقتصاد دولتی، دولت به عنوان کارگزار، تولید کننده و سرمایه گذار اصلی، که عمده درآمد‌ها را از آنِ خود می‌کند، مطرح است و همه چیز حول محور دولت و اقتصاد دولتی تعریف می‌شود. بنابراین، در این شرایط، زمینه و بستر لازم برای رشد صحیح بخش خصوصی و توسعه‌ی بهینه خصوصی سازی، به عنوان یکی از راهبرد‌های جهش تولید از بین می‌رود.
سالیان سال است که رهبری انقلاب در دیدار با کارگزاران نظام و اقشار مختلف کشور به این معضل و چالش مهم اشاره دارند که تولید در اقتصاد ایران، با رقبای قدرتمندی دست وپنجه نرم می‌کند که جهش آن را به ستیز کشانده‌اند. مهم‌ترین این رقبا از منظر معظم له عبارتند از:
مقام معظم رهبری در اثنای سخنان خود در روز اول عید امسال در حرم مطهر رضوی، از سازوکار واردات انتقادات کردند و اشاره نمودند که" واردات بی رویه، اقتصاد ما را زمین گیر کرده است".
ایشان در ادامه فرمودند منظور از واردات به عنوان چالش و مانعی برای جهش تولید، واردات کالا‌هایی است که اولا مشابه داخلی دارند و ثانیا کالا‌های مصرفی است و نه سرمایه‌ای. به عبارتی، آفت واردات به کشور این است که این واردات، مکمل تولید داخلی برای رفع نیاز‌های بازار نیست، بلکه رقیب تولید داخلی است. درواقع، واردات به ایران هم هوشمند نیست، هم از الگوی خاصی پیروی نمی‌کند و هم به میزان زیادی، از طریق راه‌های غیرقانونی، چون مافیا و قاچاق وارد کشور می‌شود.
رهبری معظم انقلاب همواره به موضوع رانت در حوزه تولید به عنوان یکی از موانع اصلی جهش تولید و تحول اقتصادی که موجب می‌شود منابع مالی بیت المال به دست افراد نا اهل بیفتد و به هدر برود، یاد کرده‌اند.
ایشان در دیدار رمضانی کارگزاران نظام با معظم له در اواسط فروردین ۱۴۰۲ به صراحت اعلام فرمودند که " اگر با رانت حوزه تولید مبارزه نکنیم، سازمان یافته خواهد شد"
ایشان در ادامه بیانات خود فرمودند:
" اگر به مسئله‌ی رانت و رانت خواری در تولید داخلی توجه نشود، قطعا در سال‌های آینده با عارضه‌ی بزرگی به نام شبکه‌های فساد تولید دست و پنجه نرم خواهیم کرد. یکی از آقایان اقتصادی دولت به من گفت که آمار شاخص ادراک فساد که هرساله از سوی سازمان "شفافیت بین الملل" اعلام می‌شود، رتبه ۱۴۷ از بین ۱۷۶ کشور را به خود اختصاص داده. خب البته من به این سیاه نمایی هم که این میزان زیاد از وضعیت نامطلوب شاخص فساد را نشان می‌دهد و خارجی‌ها هم محاسبه کرده اند اعتقادی ندارم و گفتم آقایان خودشان هم یک محاسبه‌ای داشته باشند، اما معتقدم که رانت حوزه تولید داریم در کشور و اگر تمهیداتی در نظر گرفته نشود، قطعا در جهش تولید مشکل پیدا خواهیم کرد "
یکی از اشارات اصلی اقتصادی مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولین کشوری و لشگری و کارگزاران نظام که در تاریخ سه شنبه ۱۵ فروردین ۱۴۰۲ صورت پذیرفت، تاکید ایشان بر اجرای صحیح مولفه‌های بانکداری اسلامی بود و به متولیان این حوزه فرمودند:
"مسئله بعدی، مسئله بانک هست. بنده شنیده ام که بانک‌ها همچنان بنگاه داری می‌کنند، بعضا در بازار‌های غیرمولد فعال هستند، همچنان وابستگی بالا به بدنه‌ی اقتصاد دولتی دارند.. خب همه‌ی این‌ها برای جهش تولید سم هست. نرخ بالای سود بانکی برای تولید کننده سم هست. این‌ها اصلاح شود. آقایان تلاش کنند و در سال جدید، اجرای صحیح بانکداری اسلامی را پی بگیرید"
از منظر معظم له، قاچاق کالا به داخل کشور، از چالش‌ها و موانع جدی جهش تولید در سال ۱۴۰۲ است که خسارت آن شاید بیشتر از سایر چالش‌ها هم باشد؛ زیرا اساسا قاچاق یک روش بسیار کم هزینه و سریع برای نابودی تولید داخلی است. مقام معظم رهبری، آمار‌های قاچاق کالا به داخل را نگران کننده می‌دانند و از مسئولین می‌خواهند که در سال جدید، اهتمام ویژه‌ای برای مبارزات خود در این حوزه داشته باشند.
رهبری انقلاب، جهت گیری‌های کاذب در مدیریت اقتصادی به سمت دول خارجی و نگاه ملتمسانه به دستان آن‌ها برای بهبود وضعیت اقتصادی را یکی از موانع بزرگ جهش تولید، منهدم کننده‌ی عزت نفس تولید کنندگان داخلی و به طبع آن، نابود کننده‌ی تولید داخلی می‌دانند.
ایشان معتقدند حاکمیت این جهت گیری‌ها بر اقتصاد کشور، سبب غفلت از بستر‌های توسعه دهنده‌ی تولید داخلی می‌شود؛ در واقع، علی رغم وجود عوامل و زمینه‌های لازم برای جهش تولید، این جهت‌گیری‌ها این عوامل را همچنان به صورت بالقوه نگه داشته شده و انگیزه چندانی برای فعال سازی آن‌ها شکل نمی‌گیرد.
معظم له معتقدند که " یکجانبه‌گرایی اقتصادی غرب محور" و "عدم توجه به رابطه اقتصادی با سایر کشور‌های جهان"، مانع توسعه اقتصادی، از بین برنده امکان جهش در تولید داخلی و نابود کننده پتانسیل تحول اقتصادی در کشور است.
مقام معظم رهبری در دیدار با خدمتگزاران اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران در سال جدید بیان داشتند که:
"اگر در تعاملات اقتصادی با دنیا، بیش از آنکه درصدد تعامل با مجموعه‌ای از کشورها باشیم، تعاملات اقتصادی را بیشتر معطوف به کشور‌های غربی کنیم، این غلط است... اشتباه است. اقتصاد ما را دچار مشکل می‌کند.. حال آنکه کشور‌های شرقی و به ویژه همسایگان نیز از پتانسیل‌های اقتصادی بی نظیری برخوردارند که تعامل با آنان، برای جهش تولید داخلی بیشتر اهمیت دارد؛ بنابراین بنده معتقدم یکجانبه گرایی غرب محور در سیاست خارجی، اتفاقا با جهش تولید منافات دارد و بازار ما را نابود خواهد کرد"
