عباس علویراد؛ تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار ایبنا با اشاره به تحولات منطقه اظهار کرد: وقتی درمورد مجموعه اتفاقات یک ماه اخیر منطقه صحبت میکنیم، در مقایسه با زمانهای قبل تفاوت قابل توجهی کرده است. بانک مرکزی برخلاف سالهای گذشته، وعده ثبات نسبی در بازار ارز را عملیاتی کرد و در بازه اول فروردین تا قبل از اولین حادثه یعنی جنگ غزه، آنچه که گفته بود را در قبال مردم مدیریت کرد و همه بنگاههای اقتصادی هم شاهد این موضوع بودند.
وی با بیان اینکه پیشینه ذهنی مردم بسیار مهم است، ادامه داد: مردم با همین پیشینه ذهنی یکسال گذشته در خصوص عملکرد بانک مرکزی به استقبال شوکهای وارد شده رفتند. در سالهای قبل این تلاطمات را بیشتر میدیدید و ثبات نسبی دلار را هم شاهد نبودیم. مردم متوجه شده اند که قدرت بانک مرکزی در تسلط به بازار نسبت به عملکردش در گذشته و در تکانههای مشابه بیشتر شده است.
علوی راد افزود: در اولین تکانه ارزی که همان تحولات جنگ غزه است، بانک مرکزی تلاطم بازار را به خوبی کنترل کرد و اجازه افزایش قیمت و واگرایی نرخ ارز تا رقمهای بالا را نداد. به همین دلیل این ذهنیت پیش آمد که بانک مرکزی تکانههای بعدی را هم میتواند کنترل کند. ما در این مدت حادثه تروریستی کرمان، شهادت فرماندهان سپاه پاسداران، جنگ یمن و آمریکا و کشته شدن نظامیان آمریکا را داشتیم که تعدد این اتفاقات در یک ماه اخیر بسیار زیاد و سریالی شد. پس این افزایش اندک قیمت دلار در این روزها هم به علت پی در پی بودن اتفاقات اخیر منطقه است.
منظور از ارزپاشی چیست؟
این تحلیلگر مسائل اقتصادی گفت: علاوه بر آن میدانیم که بعد از سال جدید میلادی به علت تسویه حسابهای مالی شرکتهایی که نیاز به ارز دارند، همیشه در سالهای گذشته حتی زمانی که تحریم هم نبودیم، در این بازه زمانی تقاضا برای ارز بالا میرفت و تکانه جزئی هم ناشی از این موضوع داشته ایم. اگر به فاصله یک یا دو هفته رویداد جدیدی در منطقه اتفاق نیفتد، من تردید ندارم که بانک مرکزی میتواند، مسئله را در مورد هم مدیریت کند.
وی با بیان اینکه بسیاری از منتقدان میگویند بانک مرکزی ارزپاشی میکند، بیان کرد: اگر منظور این افراد از ارزپاشی این است که دولت نیازهای واقعی ارزی کشور در ابعاد مختلف همچون نیازهای دارویی و تولید را تامین میکند، اسمش اصلا ارزپاشی نیست و این کار توسط مرکز مبادله یا حوالههای نیما صورت میگیرد. درواقع بانک مرکزی درحال مدیریت و بازارسازی ارز است. به نظر من حتی اگر بانک مرکزی به بازار ارز ورود کرده باشد تا ثبات نسبی حفظ شود، هیچ ایرادی ندارد و کار درست و منطقی است.
درآمد مناسب ارزی دولت
علوی راد گفت: هرچند ما به لحاظ درآمدهای نفتی و صادرات غیرنفتی، با مشکلات و محدودیتهای ناشی از تحریمهای ظالمانه آمریکا مواجهیم؛ اما کافی است تا منابع ارزی ناشی از صادرات نفتی که به کشور برمی گردد را با سالهای گذشته همچون ۱۳۹۷ مقایسه کنید، وقتی دولت آمریکا از برجام خارج شد، درآمد نفتی ما ۵۷ میلیارد دلار بود، اما فقط در سال ۱۴۰۱ مجموع درآمدهای حاصل از صادرات نفت ایران ۵۶ میلیارد دلار شد، یعنی درواقع دولت توانسته درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت را به زمانی که دولت آمریکا یکجانبه از برجام خارج شد، بازگرداند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی افزود: بنابراین منابع ارزی کشور از بعد تعاملات تجاری با دنیا بهبود پیدا کرده است. ضمن اینکه بخشی از داراییهای ارزی بلوکه شده ما هم آزاد شده است که این دو موضوع نشان میدهد وضعیت بانک مرکزی به لحاظ منابع ارزی نسبت به قبل بهتر شده است.
وی ادامه داد: پشتوانههای ارزی بانک مرکزی در وضعیت مناسبی قرار دارد که دسترسی بیشتر به ذخایر ارزی در کنار بهبود متغیرهایی که به طور بنیادی روی نرخ ارز تاثیر میگذارند، باعث کاهش رشد نقدینگی، استمرار رشد اقتصادی و کاهش تورم نقطهای شده و تورم سالانه هم دور کندی پیدا کرده است.
علوی راد در پایان سخنان خود اظهار کرد: متغیرهای اقتصادی هم این سیگنال را نمیدهد که اوضاع بدتر خواهد شد. با مجموع این شرایط تنها چیزی که میتواند نوسانات کوتاه مدت را تا پایان سال روی نرخ ارز داشته باشد، همین تحولات غیراقتصادی و سیاسی خواهد بود، ولی به لحاظ اقتصادی اگر شوک جدیدی به بازار وارد نشود، تردیدی ندارم که نرخ ارز در بازار آزاد به کانال ۵۲ هزار تومان برمیگردد.