عباس علوی‌راد؛ کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا ضمن تسلیت شهادت رئیس جمهور مردمی و همراهانش در سفر به تبریز، اظهار کرد: وقتی آقای رئیسی دولت را تحویل گرفت، موقعیت اقتصادی ایران برای همه روشن بود؛ به نحوی که تا قبل از حضور ایشان، ما رشد اقتصادی میانگین صفر را داشتیم. در بحث متغیر‌های کلان اقتصادی، موضوع رشد اقتصادی بسیار اهمیت دارد. دولت ایشان در هردو سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، رشد اقتصادی بالای ۴ درصد را رقم زد. همچنین براساس اطلاعات منتشر شده توسط بانک مرکزی در ۹ ماهه سال ۱۴۰۲، رشد اقتصادی کشور بالای ۴.۵ درصد است.
وی با اشاره به اینکه اولین عملکرد مثبت دولت آقای رئیسی این بوده که میانگین رشد اقتصادی نزدیک به صفر دهه ۹۰ را در سه سال پیاپی به بالای ۴.۲ درصد رسانده است، افزود: عدد ۴.۲ درصد از این جهت مهم است که روند رشد بلندمدت اقتصادی ایران، در زمانی بوده که ما تحریم نبوده ایم. دولت سیزدهم رشد اقتصادی زمین گیر شده دهه ۹۰ را به روند بلندمدت قبلی برگرداند.
افزایش نرخ مشارکت اقتصادی در کنار کاهش نرخ بیکاری
این کارشناس اقتصادی مطرح کرد: در بحران کرونا، اشتغال زمین گیر شد و بیکاری بالا رفت و متغیر‌های عمده بازار کار به نوعی تحت تاثیر کاهش رشد اقتصادی، زمین گیر شده بودند. دولت آقای رئیسی هر سه متغیر مهم بازار کار را بهبود داده است. نرخ بیکاری سال ۱۴۰۱ به حدود ۸ درصد رسیده است که یک رقم کاملا قابل قبول در سال‌های پس از جنگ تحمیلی محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: برای اولین بار در دولت سیزدهم شاهد افزایش نرخ مشارکت اقتصادی در کنار کاهش نرخ بیکاری بوده ایم و نسبت اشتغال نیز بهبود پیدا کرد و در نهایت نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی که بسیار دارای اهمیت است، به زیر ۱۲ درصد رسید. پس عملکرد دولت در بحث اشتغال نیز قابل قبول است. براساس داده‌های مرکز آمار ایران، درسال اول بحران کرونا حدود یک میلیون شغل در کشور از دست رفت. داده‌های اشتغال نشان می‌دهد که دولت سیزدهم شغل‌های از دست رفته را برگرداند.
دولت سیزدهم تورم را کنترل کرد
علوی راد گفت: در حوزه تورم براساس داده‌های مرکز آمار ایران، به غیر از آن مقطعی که دولت به اجبار و به طور اجتناب ناپذیر در خرداد ۱۴۰۱ نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد که امری قابل دفاع است، شاهد یک شوک مقطعی در نرخ تورم بودیم.
وی با بیان اینکه روند حرکتی دولت در بحث تورم یک روند کنترلی بوده است، ادامه داد: اوج کنترل نرخ تورم را می‌توانیم بعد از خنثی شدن اثرات شوک حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تا همین روز‌ها ببینیم. این درحالی است که براساس آمار‌های مرکز آمار ایران در فروردین ماه، نرخ تورم سالیانه کشور به ۳۸.۸ درصد رسید، نرخ تورم نقطه‌ای به ۳۰ درصد رسیده و نرخ تورم ماهانه هم در شرایط کنترلی بوده است. بهترین عملکرد در حوزه تورم را در یک ماه اخیر و قبل از شهادت آیت الله رئیسی دیدیم.
بهترین عملکرد دولت در حوزه متغیر‌های پولی و بانکی بود
این کارشناس اقتصادی مطرح کرد: همه قبول داریم که این نرخ تورم قابل قبول نیست و مطالبه مردم در این حوزه صحیح است، اما وقتی همین نرخ تورم را با فرودین ۱۴۰۲ مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که نرخ تورم نقطه‌ای ۲۰ درصد افت پیدا کرده است. در نتیجه می‌توان گفت بهترین عملکرد دولت آقای رئیسی و تیم همراهش، در حوزه متغیر‌های پولی و بانکی بود. وقتی دولت سیزدهم مستقر شد، نرخ رشد نقدینگی در مهر ۱۴۰۰ به عدد ۴۲ درصد رسیده بود. براساس آمار‌های بانک مرکزی در فروردین ۱۴۰۳، میزان رشد نقدینگی به ۲۴ درصد رسیده است. کاهش رشد نقدینگی نشان از تلاش دولت در مهار این متغیر پولی دارد.
علوی راد اظهار داشت: منتقدین دولت در ابتدا می‌گفتند که رشد پایه پولی برخلاف رشد نقدینگی افت نکرده است، اما در سال ۱۴۰۲ می‌بینیم که بانک مرکزی با سیاست‌های کاملا مناسب خود و استفاده دقیق از ابزار کنترل ترازنامه بانک‌ها و مدیریت کسری بودجه دولت، پایه پولی کشور در سال ۱۴۰۲ همزمان با رشد نقدینگی روند کاهشی به خود می‌گیرد.
وی گفت: در حوزه تسهیلات، علی رغم اینکه دست دولت بسته بود و سیاست‌های ضد تورمی اعمال می‌کرد، تلاش کرد تا بخش‌هایی که نیاز به تسهیلات دارند، زمین گیر نشوند. اگر می‌بینیم که رشد اقتصادی کشور با وجود سیاست‌های انقباضی دوام آورده است، به این دلیل است که بانک مرکزی، بخش‌های مولد جامعه را در حوزه تسهیلات دهی از یاد نبرده است. متغیر‌های پولی و بانکی به روند بلند مدت خود در دولت سیزدهم رسیده است. روند‌های بلندمدت نرخ رشد نقدینگی در زمان آرامش اقتصاد ایران، حدود ۲۵ درصد بوده؛ بنابراین دولت سیزدهم در زمان محدود خود نرخ رشد نقدینگی را به روند بلند مدت خود برگرداند.
اوج هنر دولت آقای رئیسی در مهار نرخ ارز در تلاطمات سیاسی بود
علوی راد تصریح کرد: زمانی که دولت ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد، در خرداد ۱۴۰۱ نرخ دلار غیررسمی حدود ۲۸ هزار تومان بود. طبیعی بود که با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، جهش‌هایی در نرخ بازار آزاد ایجاد شود. بعد از شوک حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، دولت در سال ۱۴۰۲ مجموعه پیچیده‌ای از تلاطمات سیاسی داخلی و خارجی را تجربه کرد، اما اوج هنر دولت آقای رئیسی در مهار نرخ ارز، از فروردین ۱۴۰۲ شروع می‌شود و تا شروع جنگ غزه در ۷ اکتبر ادامه دارد. هنر دولت این بود که نرخ دلار را طی ۱۰ ماه در کانال ۴۲ تا ۵۰ هزار تومان تثبیت کرد.
وی در پایان سخنان خود اظهار کرد: دولت آقای رئیسی و بانک مرکزی، جریان شوک سیاسی ۷ اکتبر را مهار کردند. بعد از ۷ اکتبر هم این تحولات سیاسی به طور زنجیره وار ادامه پیدا کرد و مجموعه این اتفاقات تلاطم ایجاد می‌کرد، اما همه کارشناسان اقتصادی معتقد بودند که دولت و بانک مرکزی کار خود را به درستی انجام داده اند و این تلاطمات ریشه اقتصادی ندارد. دلاری که در کانال‌های تلگرامی به عدد ۶۹ هزار تومان هم رسیده بود، به عدد ۵۶ هزار تومان قبل از شهادت آیت الله رئیسی رسید.
به گفته این کارشناس اقتصادی، بانک مرکزی و دولت آقای رئیسی به طور ریشه‌ای به بازسازی بنیان‌هایی که بر نرخ ارز تاثیر می‌گذارند، پرداخت. دولت، رشد اقتصادی و رشد نقدینگی را کنترل کرد. در حوزه مدیریت انتظارات تورمی هم با وجود همه تلاطمات سیاسی، دولت کارنامه قابل قبولی داشت و درحال خاضر دلار غیررسمی در کانال ۵۶ هزار تومان قرار دارد.
