به گزارش ایبنا، بانک مرکزی در واکنش به گزارش تسنیم با عنوان " بانک‌ها ۱۶۷۰۰ همت به کجا وام دادند؟ سهم مسکن فقط ۲.۵ درصد؟ " با ارسال توضیحاتی به این خبرگزاری درباره جزئیات عملکرد بانک‌ها در این حوزه و دلیل اصلی آمار پایین تسهیلات نهضت ملی مسکن پاسخ داد.
در ادامه مشروح توضیحات بانک مرکزی درباره عملکرد بانک‌ها در بخش مسکن را می‌خوانید؛
در گزارش ارائه شده مجموع تسهیلات پرداختی شبکه بانکی کشور از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان آبان ماه سال ۱۴۰۳، معادل ۱۶۷۰۰ همت اعلام شده است در حالیکه بخش قابل توجهی از مبلغ مزبور مربوط به تسهیلات تمدیدی، سرمایه در گردش، امهالی و... می‌باشد که شبکه بانکی قادر به تسهیم و پرداخت آن به سایر بخش‌های اقتصادی در قالب تسهیلات جدید از جمله بخش مسکن نمی‌باشد. شایان ذکر است مبلغ موصوف نیز از سوی نگارنده با تسهیلات پرداختی موضوع ماده (۴) قانون جهش تولید مسکن، به عنوان عملکرد کلی شبکه بانکی کشور در بخش مسکن و ساختمان مقایسه شده است که با توجه به مبنای مقایسه آماری، قیاس‌مع‌الفارق می‌باشد. با استناد به آنکه قانون جهش تولید مسکن صرفاً بخشی از تسهیلات پرداختی شبکه بانکی کشور در بخش مسکن و ساختمان بوده که در تاریخ ۳۰/۶/۱۴۰۰ مصوب شده و اجرای آن مستلزم فراهم شدن زیرساخت‌های لازم جهت معرفی متقاضیان به شبکه بانکی به منظور اخذ این تسهیلات بوده (سامانه طرح‌های حمایتی مسکن وزارت راه و شهرسازی) که پیاده سازی آن تا اواخر سال ۱۴۰۱ به طول انجامیده و در دسترس بانک‌های عامل جهت اعطای تسهیلات موصوف نبوده است.
در راستای سنجش عملکرد واقعی شبکه بانکی کشور در بخش مسکن و ساختمان، با عنایت به دوره بازگشت طولانی‌مدت (۲۰ ساله) تسهیلات بخش مسکن و رسوب منابع شبکه بانکی در این بخش، می‌باید مانده تسهیلات پرداختی شبکه بانکی در بخش مسکن و ساختمان ملاک سنجش قرار گرفته شود که حسب آخرین عملکرد دریافتی در پایان مهر ماه سالجاری از مجموع ۶۷، ۲۲۵ هزار میلیارد ریال مانده کل تسهیلات ریالی پرداختی شبکه بانکی کشور ۱۱، ۵۰۸ میلیارد ریال آن در بخش مسکن و ساختمان اعطا شده است که نشان‌دهنده عملکرد ۱۷.۱ درصدی شبکه بانکی کشور در حوزه مسکن و ساختمان می‌باشد.
ضمناً تسهیلات اعطایی شبکه بانکی کشور در بخش مسکن و ساختمان در سال‌های ۱۴۰۰ الی ۱۴۰۲ به ترتیب معادل ۱۸۳۵ هزار میلیارد ریال، ۳۴۵۷ هزار میلیارد ریال، ۳۹۷۳ هزار میلیارد ریال و در ۷ ماهه سال ۱۴۰۳ معادل ۲۱۹۴ هزار میلیارد ریال، مجموعاً ۱۱۴۵۹ هزار میلیارد ریال می‌باشد که در تارنمای بانک مرکزی قسمت آمار‌های بانکی نیز به صورت ماهانه به روز رسانی و منتشر می‌شود.
شایان ذکر است با توجه به متقاضی محور بودن تسهیلات قانون جهش تولید مسکن، مستند به مفاد ماده (۱) و تبصره (۲) ذیل ماده (۴) قانون مذکور مبنی بر اعطای تسهیلات موضوع این ماده به متقاضیان واجد شرایط قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن و طرح‌ها و برنامه‌های اعلام شده توسط وزارت راه و شهرسازی، تعهد شبکه بانکی در اجرای قانون مذکور بر مبنای تعداد متقاضیان واجدالشرایطی است که در سامانه وزارت راه و شهرسازی ثبت نام نموده و پس از پالایش و تأیید آن وزارت، از طریق سامانه مزبور به بانک‌های عامل معرفی شده و جهت اخذ تسهیلات موصوف به بانک‌های عامل مراجعه نموده‌اند. بانک عامل نیز موظف است در صورت معرفی متقاضی واجدالشرایط از طریق سامانه، نسبت به اعطای تسهیلات یادشده با رعایت ضوابط و مقررات مربوطه اقدام نمایند.
در این خصوص نیز آمار اخذ شده از سامانه طرح‌های جامع حمایتی مسکن وزارت راه و شهرسازی موید آن است که، از ابتدای اجرای قانون مزبور تا تاریخ ۱۰/۹/۱۴۰۳، از تعداد ۱، ۹۵۳، ۱۴۸ متقاضی معرفی شده غیرتکراری به شبکه بانکی، ۱، ۶۰۸، ۰۷۳ متقاضی (بیش از ۸۲ درصد متقاضیان معرفی شده) به بانک‌های عامل مراجعه کرده و تعداد ۱، ۱۵۹، ۱۰۹ متقاضی (۷۲ درصد از مراجعه کنندگان) موفق به تشکیل پرونده شده‌اند. از این میان، تعداد ۹۴۷، ۵۹۱ متقاضی (در حدود از ۸/۸۱ درصد پرونده‌های تشکیل شده) نسبت به انعقاد قرارداد با بانک‌های عامل اقدام نموده و بر اساس میزان پیشرفت فیزیکی پروژه مربوطه، در انتظار اخذ تسهیلات قرار دارند. شایان ذکر است، تا تاریخ موصوف بیش از ۴/۱۸۷۳ هزار میلیارد ریال به بیش از ۷۹۴.۳۰۶ واحد تسهیلات ساخت مسکن موضوع ماده (۴) قانون جهش تولید مسکن اعطا شده است. بر این اساس، ملاک سنجش عملکرد بانک‌های عامل در اجرای قانون یادشده، نسبت تعداد قرارداد‌های منعقده به تعداد متقاضیان واجد شرایط اخذ وام (متقاضیانی که مدارک مربوط به اخذ تسهیلات ساخت مسکن از جمله اسناد مالکیت، پروانه ساختمانی، گواهی ماده ۱۸۶ قانون مالیات‌های مستقیم و... را دارا باشند) می‌باشد.
تاکید می‌شود ساخت مسکن در قالب طرح نهضت ملی مسکن (اجاره ۹۹ ساله) با اتکای صرف بر تسهیلات بانکی میسر نبوده و متقاضیان طرح‌های حمایتی مسکن می‌باید در کنار تسهیلات بانکی نسبت به تامین آورده نقدی متقاضی جهت ساخت مسکن اقدام نمایند، این درحالیست که حسب آمار اعلامی از سوی وزارت راه و شهرسازی، تا تاریخ ۳/۹/۱۴۰۳ از تعداد ۶.۷۰۱.۲۶۶ متقاضی ثبت‌نام نموده در طرح مذکور، در حدود ۱.۷۲۶.۷۳۲ متقاضی مورد تایید نهایی وزارت راه و شهرسازی با در نظر گرفتن فاکتور‌های آن وزارت (از جمله عدم بهره مندی از زمین دولتی، تسهیلات مسکن یارانه‌ای، عدم سابقه مالکیت و...) قرار گرفته‌اند که از این تعداد، صرفاً تعداد ۷۶۵.۱۶۷ نفر از آنان دارای آورده نقدی بالای ۴۰۰ میلیون‌ریال می‌باشند. لازم به ذکر است، تا تاریخ مزبور ۵۲۹.۰۸۸ نفر از متقاضیان یادشده، به پروژه‌هایی متصل شده‌اند که دارای پروانه ساختمانی بوده و امکان اعطای تسهیلات به آن‌ها میسر می‌باشد که از این تعداد نیز، ۳۹۵.۷۱۵ نفر از متقاضیان قرارداد مشارکت مدنی جهت اخذ تسهیلات مسکن با بانک‌های عامل منعقد نموده‌اند (عملکرد حدوداً ۷۵ درصدی).
درخصوص تسهیلات کمک ودیعه مسکن به عنوان بخش دیگری از عملکرد شبکه بانکی در بخش مسکن و ساختمان و در ذیل قانون جهش تولید مسکن، از مجموع سهمیه ۸۰۰ هزار میلیارد ریالی تعیین شده تا تاریخ ۱۰/۹/۱۴۰۳ تعداد ۷۵۱، ۷۹۵ نفر در بانک‌های عامل پذیرش شده و تشکیل پرونده داده‌اند که به تعداد ۶۶۷، ۹۹۳ نفر جمعاً به مبلغ ۶۴۱.۱ هزار میلیارد ریال تسهیلات مذکور (عملکرد بیش از ۸۰ درصدی) پرداخت شده است.
براین اساس با عنایت به اهتمام ویژه شبکه بانکی در جهت تحقق اهداف دولت محترم ضمن تاکید بر ضرورت توجه ویژه به رفع مسائل و مشکلات مربوط به سامانه طرح‌های جامع حمایتی مسکن از سوی دستگاه‌های مربوطه و نیز فراهم شدن بستر‌های اجرایی اعطای تسهیلات فوق‌الذکر، امید است با هم افزایی رسانه‌های کشور و اطلاع رسانی همه جانبه برای شناسایی گلوگاه‌های اجرای این طرح ملی؛ شاهد رشد قابل قبولی در روند تکمیل و اعطای تسهیلات مزبور توسط شبکه بانکی در سال جاری و تداوم آن در سال آتی باشیم.
منبع: تسنیم
