به گزارش ایبنا؛ این روز‌ها در رسانه‌ها صحبت از برنامه ایران و روسیه برای امضای سند توافقنامه مشارکت جامع راهبردی ایران و روسیه به میان آمده است. این سند که به نوعی مسیر همکاری‌های دو کشور به ویژه اقتصادی را ترسیم می‌کند، به دلیل اهمیت ژئوپلیتیکی و اقتصادی هر دو کشور در منطقه و جهان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این توافقنامه می‌تواند تأثیرات عمیقی بر روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی داشته باشد.
سفارت ایران در مسکو اعلام کرده که جمعه بیست و هشتم دی ماه ۱۴۰۳ سند موافقنامه جامع راهبردی بین ایران و روسیه در مسکو به امضا خواهد رسید و به گفته اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان مهم‌ترین ابعاد این سند در حوزه اقتصاد و انرژی خواهد بود.
«کاظم جلالی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه نیز امروز دوشنبه درباره جزئیات این سند راهبردی گفت «این موافقت‌نامه دارای یک مقدمه و ۴۷ ماده است و در واقع تکمیل توافقنامه قبلی دو کشور است که در سال ۲۰۰۱ تصویب شد و در سال ۲۰۲۱ میلادی، مدت زمان اجرای آن به پایان رسید.
وی افزود: در این موافقت‌نامه، فرایند تمدید خودکار به مدت پنج سال پیش‌بینی شده بود با این وجود، رهبران ۲ کشور به این نظر رسیدند که با توافق رهبران، این موافقت‌نامه را به‌روز‌رسانی کنیم.
«رانیا مکرم» نویسنده مصری و کارشناس مرکز مطالعات راهبردی الاهرام با انتشار یاداشتی در وبگاه این مرکز با عنوان «انگیزه‌های ایران در انعقاد قرارداد‌های بلندمدت با کشور‌های ضدغربی» آورده است، ایران قصد دارد از طریق همکاری با روسیه این پیام را مخابره کند که قادر است بر محاصره اقتصادی تحمیل شده توسط ایالات متحده بر این کشور غلبه کند و همچنین بر موقعیت قوی خود در میان متحدانش تأکید کند.
نویسنده آورده است که انگیزه‌های متعددی وجود دارد که ایران را به سمت انعقاد قرارداد‌های همکاری بلندمدت با سایر کشور‌های دارای روابط پرتنش با غرب سوق داده است.
وی در خصوص نخستین دلیل انعقاد توافقنامه جامع ایران و روسیه آورده است: ایران به حمایت از مقاومت در برابر فشار‌های غربی ادامه می‌دهد، زیرا به تلاش‌های خود برای ساختن جبهه مقاومت در برابر فشار‌های غرب و آمریکا و هر آنچه که نظام ایران آن را استکبار جهانی می‌خواند پایبند است؛ به گونه‌ای که کشور‌هایی که در برابر فشار‌های مشابه از آمریکا هم قرار دارند به این جبهه ملحق شده‌اند، چه فشار‌هایی که از طریق تحریم‌های اقتصادی و سیاسی به آنها اعمال می‌شود و چه به دلیل وجود اختلاف‌های سیاسی یا حتی کشمکش‌هایی که بر سر نفوذ وجود داشته باشد.
مکرم تاکید کرد: در واقع کشور‌هایی که ایران هم به دنبال انعقاد توافقنامه‌های همکاری راهبردی با آنهاست از استعمارگری آمریکا بیزارند و انعقاد چنین توافقنامه‌هایی یعنی ایران همچنان در خط مقدم چالش با قدرت‌های بزرگ غربی باقی مانده است و این رویداد در داخل ایران و افکار عمومی این کشور هم به عنوان یک دستاورد بزرگ بازتاب خواهد داشت.
دومین دلیل ذکر شده تقویت منافع اقتصادی تهران است به عقیده نویسنده ایران از طریق انعقاد توافقنامه‌های اینچنینی نظیر آنچه از قبل با چین یا ونزوئلا منعقد کرده این است که ارتباط ایران با ساختار اقتصادی کشور‌های منطقه از طریق طرح یک کمربند و یک جاده عمیق‌تر کند؛ افزون بر اینکه شبکه‌های ترانزیتی ایران را توسعه دهد تا با خلق منافع منطقه‌ای تهران طرفی موثر در آن باشد و نقشه غربی‌ها برای تحمیل انزوای بین المللی ایران را از بین ببرد.
نویسنده توسعه بخش نفت ایران را سومین دلیل ذکر شده برای اقدام ایران در انعقاد توافقنامه‌های جامع راهبردی با متحدانش خواند و افزود: برکسی پوشیده نیست که اثرات تحریم‌های بین المللی که از چندین سال پیش علیه ایران اعمال شد و تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران بر بخش نفت این کشور که علاوه بر کمبود منابع برای توسعه و بازسازی آسیب دیده است، تأثیر گذاشته است ضمن اینکه تحریم‌ها بر صادرات نفت و مشتقات آن توسط ایران هم تاثیر گذاشته است؛ به عنوان مثال، توافق راهبردی با پکن ایران را قادر به غلبه بر تحریم‌های آمریکا و از سرگیری عرضه نفت به چین کرده است.
به همین ترتیب، توافق راهبردی ایران با روسیه، همکاری دو کشور را در زمینه انرژی افزایش می‌دهد که مطمئنا از مهم‌ترین بند‌های آن توسعه بخش نفت ایران و همکاری بین این دو صنعت است که تاثیر مثبتی بر توانمندی بخش صنعت نفت در داخل ایران خواهد داشت.
نویسنده تاکید کرد: در خاتمه می‌توان گفت که اگر شرایط به همین منوال ادامه یابد و اقتصاد ایران زیر بار تحریم‌های آمریکا بماند با وجود اینکه هر تلاشی از سوی طرف‌های بین المللی برای احیای مذاکرات انجام شود ایران برای ایجاد شراکت استراتژیک با متحدانی که با آنها هدف مشترک مقابله با نفوذ غرب دارند، تلاش می‌کند، آن هم از طریق توافق‌های بلندمدتی که طرفین را ملزم می‌کند تا بر اساس شروط آن کار کنند، این به تهران فرصت بیشتری می‌دهد تا کارت‌های خود را مرتب کند و جایگزینی برای حل بحران‌های سیاسی و اقتصادی خود در داخل و خارج بیابد.
