به گزارش خبرنگار ایبنا، اقتصاد ایران در سال‌های اخیر در میان امواج پرتلاطم نرخ ارز و نوسانات قیمت طلا، مسیری دشوار را پیموده است، اما در پس این فراز و نشیب‌ها، نشانه‌هایی از امید به چشم می‌خورد.
باوجود تهدیدهای مکرر مقامات آمریکایی، درآمد‌های نفتی همچنان پایدار بوده و صادرات غیرنفتی مسیر رشد را دنبال می‌کند. گزارش‌های بین‌المللی گواهی می‌دهند که اقتصاد کشور، با وجود فشار‌های داخلی و خارجی، توانسته بر پایه‌های قدرتمند فروش نفت و ذخایر ارز و طلای خود ایستادگی کند.
تداوم فروش نفت و افزایش صادرات غیرنفتی
برهمین اساس فروش نفت، درآمد‌های صادراتی و ذخایر ارزی و طلا در وضعیت مطلوبی قرار دارد و کاهش قابل‌توجهی در این زمینه‌ها مشاهده نمی‌شود.
طبق گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی، در ۹ ماهه نخست سال ۲۰۲۳، ایران حدود ۳۴ میلیارد دلار از صادرات نفتی خود درآمد کسب کرده است. این آمار نشان می‌دهد که فروش نفت ایران در آن زمان کاهش نیافت و در سطح مطلوبی قرار داشت.
همچنین صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۴ به‌طور میانگین حدود ۱.۶ میلیون بشکه در روز بوده است که این میزان در مقایسه با سال ۲۰۲۳، که صادرات روزانه حدود ۱.۴۵ میلیون بشکه بود، افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.
اقدامات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور جدید آمریکا، برای محدود کردن صادرات نفت ایران به چین، از فوریه ۲۰۲۵ قابل توجه است؛ جایی که برخلاف انتظار، میزان فروش نفت ایران جهش چشمگیری داشته است. طبق داده‌های مؤسسه کپلر، صادرات نفت ایران در این ماه با رشد ۸۶ درصدی نسبت به ژانویه، به یک میلیون و ۷۴۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
خبرگزاری بلومبرگ گزارش می‌دهد که پس از برطرف شدن تنگنا‌های لجستیکی ناشی از تحریم‌های آمریکا، روند صادرات نفت ایران به چین بهبود یافته و این موضوع امکان تحویل محموله‌های معوقه را برای خریداران فراهم کرده است.
علاوه بر این، افزایش انتقال نفت از طریق کشتی به کشتی و بهره‌گیری از پایانه‌های جایگزین برای تحویل محموله‌ها، از جمله عوامل اصلی رشد سریع این تجارت بوده است.
اما نکته قابل تامل این است، تانکر ترکرز (TankerTrackers) که اطلاعات مربوط به حمل‌ونقل نفت خام را از طریق تحلیل داده‌های ماهواره‌ای، تصاویر و فناوری‌های دیگر رصد می‌کند، در گزارشی بیان کرده، صادرات نفت خام ایران در ماه فوریه و ژانویه دقیقاً ۵۰ درصد افزایش یافته است.
به‌عبارت دیگر، ایران پس از تحریم‌های بایدن در پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش، موفق شده است با بازسازی شبکه فروش خود، صادرات نفت را به سطح پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بازگرداند.
همچنین براساس آمار گمرک، در سال ۲۰۲۴، صادرات غیرنفتی ایران با رشد ۲۳ درصدی نسبت به سال گذشته، به بیش از ۲۵.۵ میلیارد دلار رسید که نشان‌دهنده تلاش‌های مستمر کشور برای تنوع‌بخشی به منابع درآمدی و کاهش وابستگی به نفت است.
نوسانات نرخ ارز و قیمت طلا
به گزارش ایبنا، نوسانات نرخ ارز و قیمت طلا در ایران تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. یکی از مهم‌ترین این عوامل، رکوردشکنی‌های جهانی قیمت انس طلا است که تأثیر مستقیمی بر قیمت‌های داخلی دارد. به‌عنوان مثال، در ماه‌های اخیر، قیمت جهانی طلا به بالاترین سطح خود در دهه‌های اخیر رسید که این امر موجب افزایش قیمت طلا و سکه در بازار داخلی شد.
علاوه بر این، انتظارات تورمی و تحولات سیاسی و بین‌المللی نیز از جمله عواملی هستند که بر نوسانات نرخ ارز و قیمت طلا تأثیر می‌گذارند. بر اساس گزارش‌ها، نرخ ارز در بازار آزاد ایران در ماه‌های اخیر با نوساناتی مواجه بوده است که بخشی از آن به دلیل انتظارات تورمی و تحولات سیاسی است.
در همین رابطه وحید شقاقی؛ کارشناس اقتصادی معتقد است: بخش عمده‌ای از نابسامانی‌ها در بازار آزاد ارز، ناشی از انتظارات تورمی و تحولات سیاسی و بین‌المللی است که از خارج از بخش اقتصادی به اقتصاد کشور وارد می‌شود، همین موضوع باعث شده تا نا اطمینانی‌های اقتصادی افزایش یابد که بی شک یکی از تبعات جنگ اقتصادی علیه کشور است.
تأمین کالا‌های اساسی و دارو با ارز ترجیحی
این درحالی است که در راستای حمایت از اقشار ضعیف جامعه، دولت اعلام کرده است که کالا‌های اساسی و دارو همچنان با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی تأمین خواهد شد. این اقدام به‌ویژه در شرایطی که قیمت بسیاری از کالا‌ها در بازار‌های جهانی با افزایش مواجه شده، از اهمیت بالایی برخوردار است.
آمادگی برای مذاکره در جهت منافع ملی
مقامات کشورمان تأکید کرده‌اند که کشور همچنان آماده است تا در صورت تمایل طرف‌های خارجی، به‌ویژه آمریکا، مذاکراتی بر اساس احترام متقابل و در جهت منافع ملی کشور آغاز کند. رئیس‌جمهور ایران نیز در این خصوص اعلام کرده است: اگر طرف مقابل با احترام و بدون تهدید وارد مذاکره شود، ایران آمادگی دارد تا در یک روند عزتمندانه و به نفع ملت ایران، مذاکرات را آغاز کند.
